Mavzu: Sobiq ittifoq davrida O’zbekiston tarixining yoritilishi

Qatag‘onlik siyosati va uning O‘zbekiston xalqlari boshiga keltirgan kulfatlari

1927-yil boshlarida O‘zbekiston ziyolilarining Samarqandda bo‘lgan 1-qurultoyidan keyin jadid ziyolilarining g‘oyaviy qarashlarini “fosh qilish” vasvasalari yanada kuchaydi. Shu yili yozgi ta'tilga kelgan Solih Muhammad, Nasriddin Sherahmad o‘g‘illariga Germaniyaga qaytishga ruxsat berilmadi. Berlin qishloq xo‘jaligi akademiyasini bitirib, Toshkentda Shreder nomli bog‘dorchilik ilmiy - tekshirish institutida ishlab turgan A.Murodiy 1930-yil 25-aprelda milliy istiqlolchilik harakati a'zosi sifatida ayblanib, qamoqqa olindi. 1929-yil 25-noyabridan bu harakat a'zolari sifatida 85 kishi hibsga olingan. O‘rta Osiyo Davlat siyosiy boshqarmasining 1931-yil 25-apreldagi hukmiga ko‘ra M.Abdurashidxonov, U.Xo‘jaev, T.Musaboev, S.Tillaxonov, N.Sheraxmedovlar otuvga, Abduvahob Murodiy dastlab otuvga, keyinchalik 10 yil qamoq jazosiga hukm qilindi.
1937-39-yillarda o‘z vataniga sodiq minglab ziyolilar, jumladan yozuvchi-shoirlar A.Qodiriy (1894-1938) A.Fitrat (1886-1937), Cho‘lpon (1897-1938), keyinroq U.Nosir (1912-1944) Stalin istibdodining begunoh qurbonlari bo‘ldilar. Shu vaqt ichida O‘zbekistonda qamoqqa olingan 41 ming kishining 4 mingi otib tashlandi, qolganlari turli muddatlarga qamoq jazosiga hukm qilindi.

Millat kelajagi uchun kurashgan ma’rifatparvar arboblar

Munavvarqori Abdurashidxonov (1878-1931)

Abdulla Qodiriy (1894-1938)

Abdurauf Fitrat (1886-1937)

Cho’lpon (1897-1938)

Usmon Nosir (1894-1938)

Ubaydulla Xo’jayev (1878-1937)

Abduvahob Murodiy

Fayzulla Xo’jayev (1896-1938)