Мавзу: Шаҳар саноат районларини режалаш ва ободонлаштириш

8 маъруза:
Мавзу: Шаҳар саноат районларини режалаш ва ободонлаштириш
Режа:

1. 
   Саноат корхоналарининг шаҳардаги жойлашуви. Санитария, транспорт ва ҳудудий талаблар.
   
2. 
   Ҳудудни функционал зоналаштириш.
   

Таянч сўз ва иборалар: Шаҳар саноат районларини режалаш, ободонлаштириш, саноат корхоналари турлари, санитария, транспорт ва ҳудудий талаблар, жойлаштириш усуллари.


Маъруза


1. Саноат корхоналарининг шаҳардаги жойлашуви. Санитария, транспорт ва ҳудудий талаблар

Саноат корхоналари ўзларининг маҳкамавий тобеликларидан қатъий назар, саноат минтақаси ҳисобига кирувчи хусусий режалаштирилган тузилмадаги шаҳар саноат районига жойлаштирилади.

Саноат биноларини йиғилган ҳолда жойланиши:

1. 
   Шаҳар ҳудудини тежашни
   
2. 
   Шаҳарнинг санитар-гигиеник холатини яхшиланишини
   
3. 
   Корхонага хизмат кўрсатишда маълум қулайликлар яратилишини таъминлаши лозим
   

Мазкур тадбир объект ва тизимларни барпо қилишга кетадиган сарфларни камайтиришни таъминлайди.
Шунинг учун шаҳар саноат районларини шакллантиришдаги муҳим шарт, корхоналарни гуруҳларга-саноат боғламларга бирлаштириш бўлиб қолади.
Саноат объектларини самарали гуруҳлаб жойлаштириш, технологик жиҳатдан бир-бири билан боғлиқ бўлган корхоналарни комбинациялаш; боғлам ва деталларни жамлов чизиғида кооперациялаш; ягона транспорт хўжалиги тузиш; бирлашган қурилиш базаси ташкиллаштириш; жойлашувнинг ўзаро боғланган тизимини шакллантириш; илмий-муҳитни мухофаза қилиш ва бошқалар бўйича кооперациялаш асосида амалга оширилади.
Саноат корхоналари зарарлиги бўйича 5 синфли сектор синфларга бўлинади:
1-синф – энг зарарли (портлаш ва ёнғиндан хавфли) 
Шаҳарсозликда санитар синфлари ва саноат корхонасининг бўлиши мумкин, юк айланувига кўра саноат районлари 3 тоифага бўлинади:
1-т. – селитеб ҳудудидан узоқлаштирилган районлар (1, 2 синф зарарлик).
2-т. – селитеб ҳудуд чегарасига яқин жойлашган районлар (3, 4 ва 5 синф зарарлик).
3-т. – селитеб ҳудудида жойлашган районлар (5 синф зарарлик).