Mavzu: “Sab’ai sayyor”dan 10 baytning ritmik xususiyatlarini o‘rganish

“Sab’ai sayyor”da Navoiy dahosining qudrati shoirning o‘z tilidan aytilgan o‘rinlarda ham namoyon bo‘ladi. Jumladan, doston yakuniga yaqinlashganda shoir asarning yozilish muddatiga to'xtalib, shunday deydi: B o‘ldi chun bu raqam ishi tayyor, Qo‘ydum otini “Sab’ai sayyor”. Tortqonda bu turf a savti maddin, Bayti besh mingga tortti addin. M anga ayyomi garchi yod ermas, Lek to‘rt oydin ziyod ermas. Bo'lsam o‘zga umurdin emin, Bor edi to'rt hafta ham mumkin... Garchi tarixi erdi sekkiz yuz, Sekson 0‘tmish edi yana to‘qquz. Oyi uning jumodiussoniy, Panjshanba yozildi unvoni. Doston xafif bahrining xafifi musaddasi maxbuni mahzuf (ruknlari va taqti’i: foilotun mafoilun failun - v --- / v - v - / V V -) vaznida yozilgan.

• “Sab’ai sayyor”da Navoiy dahosining qudrati shoirning o‘z tilidan aytilgan o‘rinlarda ham namoyon bo‘ladi. Jumladan, doston yakuniga yaqinlashganda shoir asarning yozilish muddatiga to'xtalib, shunday deydi: B o‘ldi chun bu raqam ishi tayyor, Qo‘ydum otini “Sab’ai sayyor”. Tortqonda bu turf a savti maddin, Bayti besh mingga tortti addin. M anga ayyomi garchi yod ermas, Lek to‘rt oydin ziyod ermas. Bo'lsam o‘zga umurdin emin, Bor edi to'rt hafta ham mumkin... Garchi tarixi erdi sekkiz yuz, Sekson 0‘tmish edi yana to‘qquz. Oyi uning jumodiussoniy, Panjshanba yozildi unvoni. Doston xafif bahrining xafifi musaddasi maxbuni mahzuf (ruknlari va taqti’i: foilotun mafoilun failun - v --- / v - v - / V V -) vaznida yozilgan.

Foydalanilgan adabiyotlar:

• Shuhrat Sirojiddinov, Dilnavoz Yusupova, Olimjon Davlatov “Navoiyshunoslik”, “Tamaddun” Toshkent-2018
• A.Rustamov “Navoiyning badiiy mahorati” Toshkent-1979
• A.Hayitmetov “Navoiy lirikasi” Toshkent-1961

E’tiboringiz uchun rahmat!