Mavzu: Reformatsiya ideologiyasi, undagi yo‘nalishlar va oqimlar. O‘rta asrlarda G‘arbiy Yevropada mafkuraviy jarayonlar. Reja

REFORMATsIYa KATNAShChILARINING MAKSADLARI VA ILGARI SURGAN G’OYaLARI
Shaharlik boylarga katolik cherkovi va uning dabdabali ibodatlari va tez-tez utkaziladigan diniy bayramlari xaddan tashkari serchikim bo’lib kurindi.Shahar boylari cherkov xodimlarini vaboshka ruhoniylarni tahminlash uchun olinadigan solik va yigimlarni kamaytirishni, monastrlarni tugatishni, cherkov boyliklari xisobiga aysh-ishratda yashashni istar edilar.Badavlat shaharliklar "kamchikim cherkov"bo’lishini talab kilardilar.Tug’ilib kelayotgan burjuaziyaning feodal tartiblaridan noroziligi katolik cherkoviga karshi kurashda namoyon bo’ldi.
Cherkovni reforma qilishni ko’p feodallar ham yoklab chikdilar . Ritsarlar butun aholining noroziligidan foydalanib , cherkovning erlarini o’z ko’llariga kiritib olishga harakat qildilar.Knyazlar har kaysi Knyazlikdagi cherkovining papaga emas , balki Knyazga itoat qilishni istardilar. Ular chkrkovni o’zlariga buysundirib olganladan keyn,uning yordami bilan xalkni avvalgidan ham ko’proq ezmokchi va o’z hokimyatlarni yanada ko’proq mustamlamakchi bo’ldilar.
Dehqonlar va shahar kambagalari katolik cherkoviga karshi kurash olib borish bilan birga , hamma zolimlarni yo’q qilishni xoxlardilar.
Bu Esa feodal tizim asoslariga karshi karatilgan xalkreformatsiyasi edi.
Cherkovni reforma qilish harakati butun mamlakatga yoyildi. Monaxlar monastirlardan kachib ketdilar , shaharlikalar va ritsorlar cherkovlarning mol-mulkini egallab ola boshladilar. Birok ko’p utmay shahar boylari mamlakatda kuchayib borgan xalk harakatidan kurkib ketdilar. Ularning manffatlarini ifodalagan Lyuter xalkni har kanday hokimyatga ,xatto eng zolim va shavkatsiz hokimyatga ham buysunishga chakira boshladi.
Myuntserning xalkni kurashga ko’zgashi . Tomas Myuntser (1493-1525) xalk harakatiga boshchilik qildi .U ko’p ukidi va zamonasining yuksak bilimli kishisi bo’lib etishdi. U pop edi , bu xol uning xalk oldida ochik gapirishi
chun imkon berardi. Myuntser o’zining kiska umrini butinicha mexnatkash xalk o’rtasida utkazdi, shuning uchun xalkning kaygu-alami va orzu istaklarini yaxshi bilardi.
Myuntser reformatsiya boshlanganida Lyuterni ko’llab-kuvatladi.Ammo ko’p utmay Lyuterni avval hammani papaga karshi kati kurashga chakirgan holda keyn xalkning inqilobi kurashidan kurkkani uchun koralay bashladi. Myuntser uni " kurkok yo’lovchi " va "aldamchi" deb atadi. "Modomiki Lyuter tarafdorlari pop va monaxlarga hujum qilishdan nariga utshni istamas ekanlar ,kurash boshlamasalar bular edi",- deyardi Myuntser .
Myuntser mexnatkash xalkka jabir - istam qiluvchi barcha zolimlarni nixochtda yomon kurar edi. U dehqonlar va shahar kambagallari olamoni oldida so’zga chikib, feodal tartiblarni kuroli kurash bilan yo’q qilishga chakirardi.Myuntser erda"jannat" yaratishni ,yani kambagallar ham, boylar ham bo’lmaydigan tartib urnatishni orzu qilardi. " Butun hokimyat mexnatkash xalk qo’lida bo’lishi kerak",-degan edi necha martalab Myuntser. U taboriylar ishini davom ettirajagligini aytadi.
Myuntserning baxodirona davarlariknyazlarni va cherkovni kurkuvga solar va gazablantirar edi.Oddi kishilar o’zlarning otashin ximoyachilari bo’lgan Muntserni yaxshi kurar va unga yordam kursatar edilar.Bir kuni knyazlar Muntserni kamokka olmokchi bo’lganida kon ishchilari unga yordamga keldilar : kirka va belkuraklar bilan kurollanib olgan ishchilar uni kamashga yo’l kuymadilar.
Myuntser uzluksizsiz takiblar tufayli bir viloyatdan ikkinchi viloyatga kuchib yurishga majbur edi. U yashirin ittifoklar tashqil qilar va o’z maqsadlari bayon etilgan xatlarni tarkatar edi. Muntserxalkni feodallarga karshi Qo’zg’alon kutarishga otlantirish uchun mamlakatning turli tomoniga o’z tarafdorlarini yuborardi.