Mavzu: Reformatsiya ideologiyasi, undagi yo‘nalishlar va oqimlar. O‘rta asrlarda G‘arbiy Yevropada mafkuraviy jarayonlar. Reja

MAVZU: Reformatsiya ideologiyasi, undagi yo‘nalishlar va oqimlar. O‘rta asrlarda G‘arbiy Yevropada mafkuraviy jarayonlar.
REJA:
1. Reformatsiyaning vujudga kelishi va diniy islohotlar Reformatsiyaning asosiy maqsadi va uning asoschilari Martin Lyuter, Jon Kalvin, Tomas Myuntserlarning ilgari surgan goyalari.
2. Reformatsiya Rim katolik cherkoviga qarshi va dinda Protestantlik oqimining vujudga kelishi . Urta asrlarda g’arbiy Evropa mamlakatlaridagi ijtimoiy-siyosiy hayot.
3.O’rta asrlardagi mafkuraviy kurashlar. Erkinlikning buyuk hartiyasi.
4. Reformatsiyaning butun Evropaga tarqalishi va dehqonlar urushining boshlanishi.


XVI asrdan boshlab Evropa mamlakatlarida sinfiy kurash kuchaydi. Bu kurash ayniksa Germaniyada keskin tus oldi. U erda xalk feodal tuzumni yo’q qilishga urinib ko’rdi. Germaniyada reformattsiya- feodal tuzumning asosiy tayanchi bo’lgan , cherkovni kayta kurush uchun kurash boshlandi. Germaniyadagi dehqonlar urushi reformattsiyaning yukori boskichi bo’lib koldi.
Reformattsiya katnashchilarining maksadlari nima edi.?
Shaharlik boylarga katolik cherkovi va uning dab-dabali ibodatlari va tez-tez utkaziladigan diniy bayramlari xaddan tashkari serchikim bo’lib kurindi. Shahar boylari cherkov xodimlarni va boshka ruhoniylarni taminlash uchun oladigan solik va ygimlarni kamaytirishni, monastirlarni tugatishni cherkov boyliklari xisobiga aysh ishratida yashashni istar edilar . Badavlat shaharliklar «kamchikim cherkov» bo’lishni talab qilar edilar. Cherkovni reforma qilishni ko’p feodallar ham yoklab chikdi. Dehqonlar va shahar kambagallari katolik cherkoviga Karshi keskin kurash olib bordilar. Bu esa feodal tuzum asoslariga karshi karatilgan xalk reformattsiyasi edi.
Reformattsiyaning barcha taraftori prostentantlar deb, Yangi cherkov esa Protenstant cherkovi deb atala boshladi .
Evropa mamlakatlari Angliya , Daniya va Shvetsiyada reformattsiyani dvoryanlarning ko’llab kuvatlashi Bilan kirollar amalga oshirdilar . Shevetsariya va Niderlandiya reformattsiyani ta’siri kuchli bo’ldi.
Protestant knyazlarning papaga Karshi karatilgan ittifoki to’zilgan edi. Revormattsiyani asoschisi Lyuterning isyoni ikta siyosiy Qo’zg’alonga sabab bo’ldi. Myuntser katolik ruhoniylarga karshigina emas balki, dunyoviy feodallarga Karshi hujum qilib chikdi.
Jon Kalvin protestant partiyasiga boshchilik qildi. Kalvin o’zining Yangi cherkov tashqilotiga kata ahamiyat bergan edi. Reforma qilingan cherkovlar demokratik tarzda boshkarildi.
Reformattsiya va dehqonlar urushi davrida nemis madaniyati goyat yuksalgan edi . XVI asrning birinchi yarmida Germaniyada adabiyot vatasviriy sanat aynika muvaffkyatli rivojlandi.