Mavzu: O`zbek orfografiyasi va uning boshlang`ich ta’lim dasturi hamda darsliklarda aks etishi, o`rgatishga tavsif

O„qitish tamoyillari Mazmuni 

Masalan 

1. 

Til materialiga, nutq Eshituv va ko‘ruv 

Gapirib 

berish, 

organlarining o‘sishiga, ko‘rsatmaliligini 

ifodali  o‘qish,  nutq 

malakalarining ta’minlashni va nutq 

ichida 

gapirish 

to‘g‘ri rivojlanishiga organlarini mashq 

e’tibor berish tamoyili qildirishni talab etadi. 

2. 

Til ma’nolarini tushunish So‘zni, morfemani, so‘z 

Morfologiyani 

tamoyili birikmasini, gapni tushunish 

sintaksisga 

borliqdagi ma’lum voqea- 

tayangan holda 

hodisalar 

o‘rtasidagi  o‘rganish (so‘z 

bog‘lanishni 

aniqlsh  turkumlarinng 

demakdir. Bu tamoyilga 

gapdagi vazifasi), 

amal qilishning sharti 

so‘zni morfemik 

tilning hamma tomonlarini,  tahlil qilish orqali 

tilga oid barcha bo‘limlarni  uning ma’nosiga 

o‘zaro bog‘langan holda 

tushunish. 

o‘rganish. 

3. 

Tilga sezgirlikni o‘stirish Tilnin tuzilishi, izchil 

Gaplashish,  o‘qish, 

tamoyili tizimini fahmlab olmay 

eshitish. 

turib uni yodda saqlab bo‘lmaydi. 

4. 

Nutqning ifodaliligiga Til hodisalarini tushunmay 

Badiiy 

baho berish tamoyili turib savodli yozish, nutq 

adabiyotlardan, 

madaniyati vositalarining 

tilning uslubiy 

xabar berish vazifasini 

xususiyatlari aniq 

tushunish bilab bir qatorda 

ifodalangan boshqa 

uning 

ifodaliligini  matnlardan 

tushunishni, 

mazmuninigina 

foydalanish 

emas,  balki  so‘z  va  nutq  mumkin. 

birliklarining, 

tilning 

boshqa badiiy-tasviriy vositalarining  hissiy 

bo‘yqdorligini 

ham 

tushunishni ko‘zda tutadi. 

5. 

Og‘zaki nutqni yozma Kishi nutqining rivoj- Rasm asosida nutqdan 

oldin 

---

38 

 

lanishiga ta’sir etadi va til suhbat, savollarga 

o‘zlashtirish tamoyili o‘qitish 

metodikasini javob, og‘zaki 

tuzishda xizmat qiladi. 

hikoyalar tuzish. 

4- 

ilova. Chiroyli yozuv qoidalari 

1. 

Partada to‘g‘ri o‘tirish, ruchkani to‘g‘ri ushlash, daftarni to‘g‘ri tutish 

2. 

O‘quvchilarni mayda harflar bilan yanada tezroq yozishga o‘rgatish. 

3. 

Kichik  harflarni  bir  xil  balandlikda,  bosh  harflarni  bir  xil  balandlikda  bir 

tekis qilib yozishga o‘rgatish. 

4. 

Tez yozishga o‘rgatuvchi mashqlarni muntazam o‘rgatish. 

5. 

Ayrim kichik va bosh harflarni tez yozish uchun moslashtirish.