Mavzu: Mustaqillik va ona tili haqida suhbat

Rivojlantiruvchi: Bilimlarini mustahkamlash, o‘quvchilar faolligini oshirish, mantiqiy fikrlarni rivojlantirish, halollik va hamjihatlikda ishlashga o‘rgatish.
Darsning usuli: yarim izlanishli muammoli metod, savol- javob, mustaqil ish.
Darsning jihozi: Rangli rasmlar, didaktik materiallar, mavzuga oid plakatlar.
Darsning borishi: I. Tashkiliy qism.a) salomlashish;
b) Navbatchi axborotini tinglash; s) O’quvchilarni darsga hozirlash.
II. O’tilgan mavzuni mustahkamlash.214- mashq. Topishmoqlarni o'qing, javobini toping.
1. Ular ikki qirg'oqni,
Yaqin qilar yiroqni.
2. Ko'rinmasdan oqadi,
Chiroqlarni yoqadi.
3. Yerga tushsa loy qilar,
Dehqonlarni boy qilar.
Tushum kelishigidagi otlarni so'roqlar yordamida aniqlang. Ularni o'zi bog'langan so'z bilan ko'chiring. Tushum kelishigidagi otning gapdagi vazifasini aniqlab, tagiga chizing.
III. Yangi mavzu bayoni.215- mashq. Matnni o'qing. Matndan nimalarni bilib oldingiz?
Tabiatni va jonivorlarni asrash hamda ko'paytirish maqsadida respublikamizda o'nga yaqin qo'riqxonalar tashkil etilgan. Bular orasida eng kattasi Hisor qo'riqxonasidir.
Bu yerda qor va ko'llarni, tiniq va loyqa oqimli asov soylarni, yilda bir bor inson qadami tegadigan so'qmoqlami, ulkan daraxtlarni, nodir o'simliklarni, chuqur daralarni, sirli g'orlarni, kamyob parrandalarni, zangori yaylovlarni uchratasiz so’qmoqlarni uchratasiz, daraxtlarni uchratasiz, chuqur daralarni uchratasiz.
A. Aminov
Tushum kelishigidagi otlarni o'zi bog'langan so'z bilan ko'chiring. Uning gapdagi vazifasini ayting.
Tabiatni asrash, jonivorlarni asrash, qor va ko’llarni uchratasiz,
IV. Mustaqil ish.
216- mashq. Matnni o'qing. So'roqlar yordamida tushum kelishigidagi otlarni toping. Ularni o'zi bog'langan fe'l bilan alohida-alohida birikma tarzida ko'chiring.
HAYVONOT BOG'IDA
Yakshanba kuni dadam bilan hayvonot bog'iga bordik. yerda turli hayvonlarni, xilma-xil qushlarni, baliqlarni va boshqa jonivorlarni ko'rdik.
Hayvonot bog'ida cho'milayotgan oq ayiqni, chiroyli pat-li tovusni, sakrab, yugurib yurgan maymunni, uxlab yotgan sherni tomosha qildik. („G'uncha"dan)
Matndan chiroyli so'ziga ma'nodosh bo'lgan so'zlarni topinq Shu so'zlarga qarama-qarshi ma'noli so'z keltiring.
217- mashq. Berilgan tushum kelishigidagi otga mos fe'llar topib birikma tuzing va yozing.

218- mashq. She'rni ifodali o'qing. Husnixat bilan ko'chiring. Tushum kelishigidagi otlarni so'roqlar yordamida aniqlang. Tushum kelishigi qo'shimchasini belgilang.

Onam jajji ukamni
Alla aytib uxlatar.
— Ko'zingni yum, — der, — bolam,
Yo'q sira ham xavf-xatar. Yo'ldosh Sulaymon
Tuni bilan bulut qomi Elab chiqdi.
To'qayzorni oq choyshabga Belab chiqdi. Tursunboy Adashboyev
Tushum kelishigi otni qaysi so'z turkumiga bog'lagan? Oq choyshabga birikmasi qanday ma'noda qo'llangan?