A2. Vazifalar va ko‘rsatgichlami belgilash mustaqilligi: 1) Markaziy bank bir qancha ko'rsatkichlar yoki
vazifalami, masalan, valyuta kursi, pul agregatlari, foiz
stavkasi yoki inflyatsiyani o‘zi o'matishi (3 ball). 2) Markaziy bank va Hukumat birgalikda ко ‘rsatkichlar
va vazifalami, masalan, siyosiy bitim va kelishuvlar orqali
belgilasa (1,5 ball). 3) Hukumatning o‘zi maqsadga erishish vazifalarini
belgilasa (0 ball). A3. Markaziy bank qo‘llaydigan instrumentlar mustaqilligi darajasi: 1) Markaziy bank o'z maqsadlariga erishishida monetar
siyosatning instrumentlarini o'zi belgilasa (3 ball). 2) Markaziy bank va Hukumat birgalikda monetar
siyosatning instrumentlarini o'zi belgilasa (1 ball). 3) Hukumatning o'zi instrumentlarini o'zi belgilashda
qaror qabul qilsa (0 ball). 290
А4. Umumiy siyosat yuritishdagi munozaralar (konfliktlar): 1) Markaziy bank siyosat yuritishda Hukumatdan
mutlaq ustunligi (3 ball). 2) Hukumat ushbu jarayonda keyinchalik Markaziy
bankka ustunlik berishni maqsad qilsa (0,5 ball) . 3) Hukumat mutlaq ustunlikka ega bolsa (0 ball). A5. Valyuta kursi siyosati koordinatsiyasi: 1) Markaziy bank valyuta kursi va xorijiy valyuta kursi
siyosatlari barqarorligini saqlab turadi va tijorat banklari
tomonidan qaraganda Hukumatga bo“ysinadi (1 ball). 2) Markaziy bank valyuta kursi va xorijiy valyuta kursi
siyosatlarini Hukumat yoViqnomalari asosida ishlab chiqsa
(0 ball). A6. Moliyaviy nazorat: 1) Bank nazorati Markaziy bank tomonidan amalga
oshirilsa va Hukumat organiga hisobot bersa (1 ball). 2) Bank nazorati Markaziy bank va maxsus hukumat
organi bilan birgalikda amalga oshirilsa (0,5 ball). 3) Monetar siyosatning funksiyasi va bank nazorati
boshqa yagona moliyaviy institut tomonidan amalga
oshirilsa (0 ball). MSM uchun maksimal ball =12 ball
B. Siyosiy mustaqillik yoki personal mustaqillik (PM) Bl. Markaziy bankRaisini tayinlash: 1) Markaziy bank Raisi markaziy bank Kengashi yoki
boshqa hukumat organlari bilan birgalikda xolisona
tayinlansa (2 ball). 2) Hukumat Markaziy bank Raisi nomzodini kiritsa va
tayinlasa, masalan, Moliya vazirligi nomzodni kiritsa va
Vazirlar Mahkamasi Raisni tayinlasa (0 ball). B2. Markaziy bank Boshqaruvi vazifasining amal qilish muddati: 1) 5 yildan ortiq muddatga (2 ball). 2) 5 yil muddatga (1 ball). 291
3) 4 yil muddatga (0,5 ball). 4) 4 yimldan kam muddatga (0 ball). B3. Markaziy bank Raisi mustaqilligi 1) Markaziy bank Raisi bankning qoniqarsiz faoliyat
ko'rsatayotganligi ustidan nazorati yuqoriligi (1 ball). 2) Agar boshqa ishtirokchilar transparent bolmasa (0,5 ball). 3) Markaziy bank Raisi Hukumatga bo“ysunsa (0 ball). B4. Kengash a’zolarini tayinlastv - Hukumat kengash a’zolarining yarmidan ko'pini
tayinlasa yoki boshqa organlar, masalan, Moliya vazirligi
nomzodlami kiritsa va qonunchilik organi tayinlasa (3 ball). B5. Kengash a’zolarining vazifalarining amal qilish muddati: 1) 5 yildan ortiq muddatga va o'zgartirilgan (2 ball). 2) 5 yil muddatga va o'zgartirilgan (1 ball). 3) 4 з?11 muddatga va o'zgartirilgan (0,5 ball). 4) 4 yimldan kam muddatga va o'zgartirilgan (0 ball). B6. Markaziy bank Kengashida Hukumatning ishtiroki darajasi: 1) Hukumatning Markaziy bank Kengashida hal
qiluvchi ishtiroki bolmasa (2 ball). 2) Hukumatning Markaziy bank Kengashida hal
qiluvchi ishtiroki bolsa (0 ball). PS uchun maksimal ball =12 ball.
D. Fiskal mustaqillik yoki moliyaviy mustaqillik (MM). Dl. Majburiyatlar bo'yicha limitlar (sek’yuteritizatsiya qilinmagan kreditlar bo'yicha): 1) Markaziy bankning Hukumat oldida hech qanday
majburiyati bolmasa (3 ball). 2) Markaziy bank majburiyatlaming bir qismini
zimmasiga olganda (2 ball). 3) Markaziy bank va Hukumat majburiyatlari bo'yicha
hech qanday qonuniy cheklov bolmasa (0 ball). D2. Sek’yuteritizatsiya qilingan kreditlar bo'yicha limitlash: 292
1) Markaziy bankning Hukumat oldida hech qanday
majburiyati bolmasa (1,5 ball). 2) Markaziy bank majburiyatlaming bir qismini
zimmasiga olganda (1 ball). 3) Markaziy bank majburiy atlami o'z zimmasiga
olishida qisman cheklov mavjud bolsa (0,5 ball). 4) Markaziy bank va Hukumat majburiy atlari boyicha
hech qanday qonuniy cheklov bolmasa (0 ball). D3. Markaziy bank kreditlaribo'yicha limitlar o‘matish ixtisosligi darajasi: 1) Markaziy bank kreditlari absolyut valyuta qiymatida
ifodalansa (1,5 ball).
2) Markaziy bank kreditlarining bir qismi Hukumat
daromadlari hisobidan amalga oshirilsa (1 ball).
3) Markaziy bank kreditlari toliq Hukumat xarajatlari
hisobiga bolsa (0 ball).
D4. Kreditlar muddati: 1) Markaziy bank kreditlari muddati 6 oydan oshmasa
(2 ball). 2) Markaziy bank kreditlari muddati 6 oydan ortiq,
lekin 1 yildan oshmasa (1 ball). 3) Markaziy bank kreditlari muddati bo'yicha hech
qanday cheklov yo'q bolsa (0 ball). DS. Foiz stavkasi: 1) Markaziy bank Hukumatga bozor foiz stavkasida
kredit bersa (2 ball). 2) Markaziy bank Hukumatga bozor foiz stavkasidan
pastroq, lekin ijobiy stavkada kredit bersa (0 ball). D6. Hukumat qimmatli qog ‘ozlari oldi- sotdisida Markaziy bankning birlamchi bozorda isMiroki: 1) Markaziy bank Hukumatning qimmatli qog'ozlarini
birlamchi bozordan sotib oluvchi sifatida emas, balki
volantyor bolib qatnashsa (2 ball). 2) Markaziy bank Hukumatning qimmatli qog'ozlarini
birlamchi bozordan sotib oluvchi va faol ishtirokchi bolsa
(0 ball). MM uchun maksimal ball =12 ball.
Maksimal ball: MBM=MSM+PM+MM=36 ball.
