|
XULOSA VA USLUBIY TAVSIYALAR……………………………………….
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI…………………………...
Kirish
Yosh avlodni jismonan sog’lom, aqlan teran, ma’naviy yetuk, ya’ni xar tomonlma rivojlangan komil in son boiib yetishishiga jiddiy e’tibor qaratilgan. Bu o‘rinda alxida yordamga muxtoj boigan bolalarni sogiomlashtirish, ulami sog`lom tengdoshlar qatoriga qo‘shish, ijtimoiy moddiy jixatdan qoilab quwatlash, mustaqil hayo`lga tayyorlash barcha tengdoshlari qatorida taiim tarbiya berish, korreksion pedagogik, psixologik yordamni ko‘rsatish kabi masalalar davlat dasturida alohida qayd etilgan.
Har tomonlama rivojlangan barkamol inson shaxsini shakllantirish davrimizning dolzarb muammolaridan hisoblanadi.
Vatanimizning kelajagi bugungi yosh avlodning ilmiy saloxiyati, iste’dodi, mustaqil fikrlashiga bevosita bogiiqdir. Shuning uchun ham bilimdon, keng dunyoqarashga ega barkamol va ma’naviy yetuk shaxslami tarbiyalab yetishtirish vazifasi, davlatimiz siyosatining ustivor yo‘nalish darajasiga koiarilgan.
Bizning ustivor siyosatimiz yosh avlodni aqlan teran, ma’nan yetuk, jismonan sogTom, har tomonlama rivojlangan komil, zukko inson qilib voyaga yetkazishdan iboratdir. Bugungi kunda alohida yordamga muxtoj bolalar va o‘smirlarga nisbatan g‘amxo‘rlik, ulaming xuquqlarini ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash, ta’lim-tarbiya jarayonini bu bolalarning ehtiyojini va qobiliyatiga mos ravishda tashkil etish, sog`lom jamiyatga tenglashtirish ishlari o‘ta dolzarb masalalardan biridir”.
O‘zbekiston Respublikasida alohida yordamga muxtoj bolalar va o‘smirlarning ta`lim mazmunini takomillashtirish masalalariga e’tibori davlat tomonidan ortib bormoqda. “O‘zbekistonda nogironlami ijtimoiy himoya qilish to‘g‘risida”gi qonunda o‘z ifodasini topadi.
Alohida ta’limga muhtoj bolalami ilk yoshdan tashhis qilish , ta’limga tayyorlash, psixologik, tibbiy-pedagogik yordamlami kompleks yo‘naltirilgan holda sifatli tashkil etish, meyoriy-huquqiy hujjatlami takomillashtirish, umumta`lim davlat standartlarini maxsus ta`limning barcha yo‘nalishlariga moslashtirish ishlari jadal olib borilmoqda. Xalqaro miqiyosda imkoniyati cheklangan bolalarga o‘z imkoniyat va qobilyati darajasida maxsus yoki umuta`lim muassasalarida ta’lim berish, sogTom tengdoshlari orasida integratsiyalash tajribalari 0‘zbekistonda ham keng targ‘ibot qilib kelinmoqda. Nutq faqat inson uchun xos bo`lgan alohida va yuqori darajadagi aloqa shaklidar. Nutqiy aloqa jarayonida kishilar fikr almashadilar va bir birlariga ta’sir etadilar. Nutqiy aloqa til orqali amalga oshiriladi. Til - bu fonetik, leksik va gramatik vositalar sistemasidir. Gapiruvchi o‘z fïkrini bayon etish uchun zarur bo`lgan so‘zlarni tanlaydi, ulami til grammatikasi qoidalariga asoslanib bogTaydi va nutq a’zolari artikulyatsiyasi orqali talaffuz etadi.
Odam nutqi tushunarli va ma’noli bo`lishi uchun nutq a’zolarining xarakatlari aniq va to‘g‘ri bo`lishi kerak.
Nutqdagi asosiy funksiyalaming buzilishi kishi faoliyatiga albatta sal’biy ta’sir ko`rsatadi, uning faolligini pasaytiradi, OgMr ruxiy kechinmalar kelib chiqishiga sabab boMadi. Masalan, ayrim so‘zlarning noto‘gMi talaffuz etilishi kishini noqulay vaziyatga solib qo‘yishi bilan birga uni atrofdagilar bilan muomala qilishda qiynab qo‘yadi, u gapirganda o‘z fikrini toMa anglata olmaydi Olimlar nutq nuqsonini rivojlanmasligini turli aspektlarda tekshirib tadqiqot ishlarini olib borishgan. Gapirmaydigan bolalarga tashxis qo‘yish va ular bilan korreksion ish olib borishni to‘g‘ri yo‘nalishini aniqlab beradi.
Shu bois BITIRUV MALAKAVIY IShIMIZ MAVZUSINI “MAKTABGACHA YOSHDAGI NUTQ KAMCHILIGIGA EGA BOLALARNING BILISH JARAYONLARINI O’ZIGA XOS XUSUSIYATLARI ” deb nomladik.
Tadqiqot ishimizning MAQSADI – Maktabgacha yoshdagi nutq kamchiligiga ega bolalarning bilish jarayonlarini o’ziga xos xususiyatlarini o’rganish Tadqiqot ishimizning OB’EKTINI – Bolalar nutqiy nuqsonlarini bartaraf etishda artikulyatsion motorikani rivojlantirishga oid o‘yinlardan foydalanishning tutgan o’rni.
Tadqiqot ishimizning PREDMETINI – Maktabgacha yoshdagi nutq kamchiligiga ega bolalarning bilish jarayonlarini o’ziga xos xususiyatlari rivojlantirishga oid o‘yinlar jarayoni etib oldik.
Belgilangan maqsaddan kelib chiqib qo’yidagi VAZIFLARINI belgilab oldik:
1.Muammoning pedagogik–metodik jihatlarini tavsiflash;
2.Tadqiqotga oid adabiyotlarni o’rganib chiqish va tahlil qilish;
3.Ilg’or tajriba-sinov ishlarini o’rganib ishga tadbiq etish;
4. Bolalar nutqiy nuqsonlarini bartaraf etishda artikulyatsion motorikani rivojlantirishga oid o‘yinlar, texnologiyalarini qo’llashning afzalliklarini aniqlash va tajriba-sinov ishlarida tahlil qilish.
Bitiruv malakaviy ishning AMALIY AHAMIYATI shundaki, bolalar nutqiy nuqsonlarini bartaraf etishda artikulyatsion motorikani rivojlantirishga oid o‘yinlar barobarida dars mashg’ulotlari samardorligi ortdi, bolalarning dars mashg’ulotlariga bo’lgan qiziqishi yanada kuchaydi, interfaol usullardan foydalanish texnologiyalari ishlab chiqildi.
Bitiruv malakaviy ish tuzilishiga ko’ra quyidagi TARKIBIY QISMLARNI o’z ichiga oladi: kirish, ikki asosiy bob va uning tarkibiy qismlari, xulosa va tavsiyalar, foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
