Mavzu: Kasb kasalliklarini o’rganish va kamaytirish reja

MAVZU: Kasb kasalliklarini o’rganish va kamaytirish

REJA:

1. Ishlab chiqarish jarohatlari va kasbiy kasalliklar

2. Jarohatlar, kasbiy kasalliklar va zararlanishning asosiy sabablari

3. Baxtsiz hodisalarni tekshirish va hisobga olish

4. Jarohatlarni o’rganish usullari

5. Yo’riqnoma va xavfli ishlarga maxsus ruxsatnoma berish

Ishlab chiqarish jarohatlari va kasbiy kasalliklar
Jarohat deb tashqi muhit ta’sirida kishi tanasining behosdan shikastlanishiga aytiladi.

Jarohatlar – ishlab chiqarish va maishiy jarohatlarga bo’linadi.

Korxonada ishchi tomonidan xavfsizlik texnikasi qoidalariga rioya qilinmaganda olingan jarohatlarga ishlab chiqarish jarohatlari deyiladi.

Ishlab chiqarish jarohatlari ta’sir turiga qarab, mexanik (masalan, urib olish, kesib olish, mayib bo’lish va boshqalar), issiqlik (kuyish va muzlash), kimyoviy (kimyoviy kuyishlar), elektr (elektr zarbalari), murakkab (ikki va undan ortiq jarohat turlarining birga kelishi) xillariga bo’linadi.

Ishlab chiqarishda sodir bo’ladigan jarohatlar ikki turga - ishlab chiqarish bilan bog’liq bo’lgan va ish bilan bog’liq jarohatlarga bo’linadi.

Ishlab chiqarish bilan bog’liq bo’lgan jarohatlarga ishchi yoki xodimlarni korxonada yoki undan tashqarida hizmat vazifalarini bajarish paytida ro’y bergan jarohatlar kiradi. Bu guruhga yana korxona transportida ishga ketayotganida, qaytayotganida yoki shu transportni boshqarayotganda olingan jarohatlar kiradi.

Ish bilan bog’liq bo’lgan jarohatlarga – ishga ketayotganda yoki qaytayotganda va korxona hududida o’z ish vazifasidan boshqa ishlarni bajarayotganda olingan jarohatlar kiradi.

Maishiy jarohatlarga ish bilan bog’liq bo’lmagan boshqa hodisalarda olingan jarohatlar kiradi.

Bulardan tashqari, to’qimachilik korxonalarida kasbiy kasalliklar va zararlanishlar bo’lishi mumkin.

Kasbiy kasalliklar ishchilarga zararli ish sharoitlarining ta’siri natijasida hosil bo’ladigan kasalliklardir. Zararli ish sharoitlariga yomon (nobop) iqlim sharoitlari, ish joylarida zararli changlarning mavjudligi, me’yordan ortiq shovqin va titrash, atmosfera bosimining me’yoridan oshishi, yoritilganlikning etarli bo’lmasligi va boshqalar kiradi.

Yuqorida aytilgan zararli ish sharoiti ishchilarning shu sharoitga moslashuvini talab qilib, bu esa ularning tez charchashiga, mehnat unumdorligini pasayishiga olib keladi.