Mavzu: Hajmning (Titrametrik) usuli Reja: Hajmiy tahlil mohiyati

Natriy sulfid eritmasiga titrant 1-J2

eritmasidan ortiqcha miqdorda qo‘shiladi, uning shu ortiqcha miqdorini titrant 2-

Na2S2O3 eritmasi bilan titrlanadi, reaksiya quyidagicha boradi:

Na2S + J2 + 2HCl = S↓ + 2NaCl + 2HJ

J2+ 2Na2S2O3 = Na2S4O6 + 2NaJ

Almashib titrlash usuli, aniqlanayotgan moddaning biror boshqa modda bilan

reaksiyaga kirishishi natijasida hosil bo‘lgan mahsulotga ekvivalent miqdorida

ajralib chiqadigan o‘rinbosar moddani aniqlashda ishlatiladi. Bu usul yordamida

oksidlanish-qaytarilish reaksiyalariga kirishmaydigan moddalar titrlanadi.

. Masalan,

CaCO3 ni HCl da eritib, tahlil qilish mumkin. Eritma neytrallashtirilgandan keyin

ammoniy oksalat (NH4)2C2O4 yordamida CaC2O4 holida cho‘kmaga tushiriladi.

Cho‘kmaga H2SO4 yordamida ishlov beriladi va hosil bo‘lgan oksalat kislota

(o‘rinbosar modda) KMnO4 eritmasi bilan titrlanadi, reaksiyalar quyidagicha sodir

bo‘ladi:

↓

↓CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + H2CO3

CaCl2 + (NH4)2C2O4→ CaC2O4↓ + 2NH4Cl

↓CaC2O4 + H2SO4→ CaSO4 + H2C2O4

5H2C2O4 + 2KMnO4 + 3H2SO4 → 2MnSO4 + 10CO2↑ + 8H2O +K2SO4

Titrlashga asos bo‘ladigan har qanday reaksiya bir qator talablarga javob berishi

kerak.