Mavzu: Hajmning (Titrametrik) usuli Reja: Hajmiy tahlil mohiyati

Mavzu: Hajmning (Titrametrik) usuli

Reja:

1.Hajmiy tahlil mohiyati

2. Titir va titirlashning farqi

3. Ekvivalent nuqta

4.Teskari titrlash

Hajmiy tahlil bajarilish tezligi jihatidan tortma tahlilga nisbatan katta

afzalliklarga ega. Hajmiy tahlilda reksiya mahsulotini tarozida tortish o‘rniga,

reaksiyaga sarflangan va konsentratsiyasi yoki, boshqacha aytganda, titri aniq

ma’lum bo‘lgan reaktiv eritmasining hajmi o‘lchanadi va shuning uchun aniqlash

tez bo‘ladi. Ya’ni titrimetrik tahlilda ekvivalent miqdorida reaksiyaga kirishayotgan

moddalarning aniq hajmi o‘lchanadi va ulardan birining ma’lum konsentratsiyasi

asosida ikkinchisining noma’lum konsentratsiyasi aniqlanadi.

entratsiyasi ma’lum bo‘lgan va uning yordamida boshqa eritmadagi moddaning miqdori aniqlanadigan eritma titrlangan yoki standart ishchi eritma deb ataladi. Titr deb, odatda, 1 ml eritmadagi erigan moddaning grammlar soniga aytiladi.

Masalan, H2SO4 ning titri 0,0049 g/ml ga teng, ya’ni bu sulfat kislota shu

eritmasining har bir millilitrida 0,0049 g H2SO4 bo‘lishini ko‘rsatadi. Titr T harf bilan belgilanadi:

TH2SO4 = 0,0049 g/ml

Titri aniq ma’lum bo‘lgan eritma titrlangan eritma deyiladi.Tomchiatgich uchun

qurilma rasmda keltirilgantadi.

Tahlil reaktivning titrlangan eritmasi byuretka deb ataladigan o‘lchov idishiga

solinadi va aniq o‘lchamgacha keltiriladi, shundan keyin hajmiy tahlilning eng

muhim operatsiyalaridan biri titri aniq ishchi eritmani konsentratsiyasi aniqlanishi

kerak bo‘lgan modda eritmasiga asta-sekin qo‘shish, ya’ni titrlashdir (titrlash

operatsiya). Eritmalarni titrlash – ikkala eritmadagi erigan moddalarning o‘zaro

ekvi-valent miqdorini topishdir

Titrlashning qo‘shilgan reaktiv miqdori

aniqlanayotgan modda miqdoriga ekvivalent bo‘lgan payt ekvivalent nuqta deb