Ekvivalent



Download 24,5 Kb.
Sana21.01.2023
Hajmi24,5 Kb.
#900830
Bog'liq
Ekvivalent


Ekvivalent. Ekvivalentlar qonuni. Moddaning ekvivalenti deb, uning 1 mol vodorod atomlari bilan birikadigan yoki kimyoviy raksiyalarda shuncha vodorod atomlarining o’rnini oladigan miqdoriga aytiladi.
Bir ekvivalent moddaning massasi ekvivalent massa, normal sharoitdagi hajm esa ekvivalent hajm deyiladi.Vodorodning ekvivalent massasi 1 g, ekvivalent hajmi
11,2 l. Kislorod uchun bu qiymatlar mos ravishda 8 g va 5,6 l bo’ladi.
Reaksiyaga kirishuvchi moddalar massalari ularning ekvivalent massalariga tog’ri proporsionaldir.
m1| m2=E1|E2
Bunda m1 va E1- birinchi moddaning massasi va ekvivalent massasi;
m2 va E2 – ikkinchi moddaning massasi va ekvivalent massasi.
Elementning ekvivalent massasini hisoblash uchun uning atom massasini valentligiga bo’lish kerak. Tabiiyki, o’zgaruvchan valentli elementlarning ekvivalenti massalari ham o’zgaruvchandir.
Murakkab moddalarning ekvivalentlarini quyidagi formulalar asosida hisoblasa bo’ladi:
E oksid =M oksid/nv. M- molyar massa . n va v – oksid hosil qiluvchi elementning soni va valentligi;
E kislota= Mkislota/n kislota . n- kislota kislotaning asosligi;
E asos= M asos/nnasos. n-asos asosning kislotaligi;
Etuz= M tuz/nMevMe. n Me va vMe metall atomining soni va valentligi.
Berilgan kimyoviy reaksiyada qatnashayotgan moddalarning ekvivalentini hisoblash uchun ularning reaksiyada qatnashayotgan ionlari, atomlari yoki atomlar guruhi sonini e’tiborga olish kerak.
Masalan, 49 g sulfat kislota 32,5 g rux bilan reaksiyaga kirishganda 1 g vodorod ajralib chiqadi. Sulfat kislota o’rniga 36,5 g xlorid kislota olinsa ham o’shancha vodorod ajralib chiqadi. Ruxning o’rniga alyuminiy olinsa, 1g vodorod ajralib chiqishi uchun 9 g alyuminiy kerak bo’ladi.
Murakkab moddalarning ekvivalent massalari quyidagi formulalar bilan hisoblanadi:
E MgO= 40/2= 20. EHCl=36,5/1= 36,5 E(AlCl3)= 133,5/3=44,5
Birinchi reaksiyada H3PO4 faqat bitta vodorod ioni bilan reaksiyada qatnashyapti, shuning uchun bu reaksiyada H3PO4 ning ekvivalent massasi 98 g ga teng. Ikkinchi reaksiyada H2SO4 ning har ikkala vodorod ioni almashgani uchun uning ekvivalent massasi 49 ga teng: Masalan:
H3PO4 + NaOH = NaH2PO4 + H 2O E (H3PO4) = 98/1 = 98g
H3PO4 + 2NaOH = Na2HPO4 + 2H2O E (H3PO4) = 98/2 = 49g
Download 24,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish