Mavzu Gazlarning molekulyar-kinetik nazariyasi. Reja: Gazlarning molekulyar kinetik nazariyasi. Ideal g

Real gazning ichki energiyasi
Real gazning ichki energiyasini hisoblashda molekulalarning o’zaro ta‘sirlashish potentsial energiyasini ham e‘tiborga olish kerak. Bu energiyani qoyidagi mulohazalar asosida topish mumkin. Ichki bosim kuchlari 1 mol gazning hajmi dan gacha kengayganda bajargan ish
(5.18)
munosabat bilan aniqlanishi lozim. Mazkur ish sistema potentsial energiyasining o’zgarishiga teng. Shu sababli 1 mol gazning potentsial energiyasi ga teng, deya olamiz. U holda real gazning ichki energiyasi molekulalar kinetik energiyalari va potentsial energiyalarining yig’indisi tarzida ifodalanadi. Lekin molekulalar kinetik energiyalarining yig’indisi ideal gaz ichki energiyasi bo’lib hisoblanadi. 1 mol ideal gaz uchun ichki energiya
(5.20)
ifoda bilan aniqlanar edi. Binobarin, 1 mol real gazning ichki energiyasi uchun.
(5.21)
munosabat o’rinli bo’ladi.
Demak, real gazning ichki energiyasi, ideal gazdan farqli temperaturaga ham, hajmga ham bog’liq.
Gaz kengayayotganligi, ya‘ni bo’lganligi uchun (23) ifodada qavs ichidagi ayirma manfiy qiymatga ega. Binobarin, ning qiymati ham manfiydir. Vakuumga kengaygan gazning sovishining sababi shuki, real gazning adiabatik kengayishida, ya‘ni molekulalararo masofa kattalashishida molekulalarning o’zaro tortishish kuchlariga qarshi ish bajarilishi lozim. Mazkur ish molekulalar kinetik energiyasining kamayishi evaziga bajarilganligi tufayli gaz soviydi.