Mavzu: Axloqiy qadriyatlar falsafasi. Sog`lom turmush tarzi yangi O`zbekiston bunyodkorining muhim xislati. Reja

Burch.
Burch-shaxsning jamiyatga yoki kishilarga nisbatan bulgan axlokiy majburiyatlarini ifodalaydi. Burch-mavjud jamiyat talablarini bajarishning ikki ma’naviy zaruriyati, ijtimoiy baxt-saodat extiyojlari takazo kiladigan muayyan xulk-odob zaruriyatidir. Burch-xamisha xatti-xarakatlarining asosiy sabablaridan biri sifatida nomoyon buladi. Burch atamasini axlokka Demokrat olib kirgan. Burchning turlari kup: fukarolik, yigitlik, kizlik, talabalik, farzandlik, ota-onalik va boshka.
Or-nomus. (sha’n) va kadr-kimmat.
Or-nomus kategoriyasi insonning jamiyatdagi uz kimmatini anglashni xamda bu kimmatning jamiyat tomonidan tan olinishini ifodalaydi. Or-nomus axlokiy tushuncha sifatida insonda shaxsning ijtimoiy axamiyati va axlokiy kimmati xosil buladigan fazilatlarning mavjudligini kursatadi. Or-nomus shaxsiy kadr-kimmatni anglashni uz ichiga oladi. Inson or-nomusi, sha’ni, kadir-kimmati juda katta kiyinchilik, uzok vaqt davomida paydo buladi. Lekin axloksizlik orqali or-nomus kiska vaqtda yuqolishi mumkin.
Vijdon.
Vijdon- odamning uz xatti-xarakatiga baxo berishdir yoki boshkacha kishilar oldidagi ma’naviy javobgarligidir. Vijdon-insonning uz xulkini muayyan axlok normalari nuktai-nazaridan turib axlokiy baxolashi va nazorat kilishi, uz xatti-xarakatlarini va bu xatti-xarakatlarga boglik bulgan xis tuygularini, kechinmalarini uzi taxlil kilishdir. Vijdon kategoriyasi baxo, buyruk, motiv va emosion xarakterga ega. Inson kachonki to’g’ri xatti-xarakat kilganligini, uzi uzlashtirigan axlok talablariga mos ravishda ish tutganligini anglasa uz xulki, xatti-xarakati uchun uzida ichki konikish xissi tugiladi, vijdoni xotirjam buladi. Agar u noto’g’ri xarakat kilganligini, axlok talablari buzilganligini bilsa, azob va ajabga tushadi. Vijdon xatti-xarakatini ma’kullab yoki koralab turadigan baxo kategoriyasidir.