Mavzu : Mahmud Koshg’ariyning “Odob as-Solihin” asarining tarbiyaviy ahamiyati. Reja: M. S. Qoshg’ariyning ijodiy merosi. Qoshg’ariyning “Odob as Salohin” asrida ta’lim tarbiyaning ahmiyati

9. Mavzu : Yurtimiz allomalarining islom ilmlariga qo‘shgan hissalari .
Reja:
1. Imom al-Buxoriy 2. Abu Iso Muhammad at-Termiziy 3. Abu Mansur al-Moturidiy 4. Al-Marg’inoniy
O’zining ko’p ming yillik davlatchilik tarixi madaniyati, urf-odat va an’anasiga ega bo’lgan jonajon O’zbekistonimizda ham diniy, ham dunyoviy ta’lim chuqur o’rganilgan. Binobarin, IX-XII asrlarda ham mintaqa ijtimoiy-siyosiy, ma’naviy hayotida dinning o’ziga xos o’rni bo’lgan.
O’zbekiston allomalarining islom tsivilizatsiyasi rivojiga qo’shgan hissasi to’g’risida so’z yuritilganda, eng avvalo, “muhaddislar sultoni” degan shuxratga ega bo’lgan Imom Buxoriy bobomizning muborak nomlarini hurmat-ehtirom bilan tilga olamiz. Imom al-Buxoriy Imom al-Buxoriy hayotining ko’p qismi xorijiy ellarda musofirchilikda o’tib, ilm talabida Sharqning ko’pgina shaharlarida bo’lganlar. Bu haqida u u kishining o’zi: “Misr , Shom, Mesopatamiyaga ikki martadan, Basraga to’rt marta borganman. Hijozda olti yil yashaganman , Bag’dod va Kufa shaharlariga necha marta borganim hisobini bilmayman”, degan ekanlar. U kishi safar chog’ida ham, bir shaharda muqim turganida ham ilmini oshirish borasida tinimsiz ishlar, to’plagan hadislarni oqqa ko’chirar edilar. Bag’dodda istiqomat qilgan paytda ko’pinchna oyning nurida ijod qilib, qorong’i kechalarda sham yorug’ida kitob yozar ekanlar. Imom al-Buxoriy avlodlarga boy va qimatli ilmiy meros qoldirgan bo’lib, u kishi yozgan asarlarning soni yigirmadan ortiq bo’lib, “al-Jomi’ as-sahih” hadislar to’plamini butun dunyoga mashhurdir. Imom al-Buxoriyning ushbu yirik asari yozilganiga taxminan 1200 yil bo’ldi, o’sha davrdan boshlab toki shu vaqtgacha u islom ta’limotida Qur’ondan keyingi ikkinchi o’rinda turadigan muhim manba sifatida yuqori baholanib kelmoqda. Imom al-Buxoriy to’plamlariga kiritilgan hadislar faqat islom ta’limotiga oid umumiy qoidalarni aks ettirish bilan cheklanib qolmadi. Ular mehr-muhabbat, sahiylik, ochiq ko’ngillik, ota-ona, ayollar va kattlarga hurmat, etim-esirlarga muruvvat, faqir bechoralarga himmat, vatanga muhabbat, mehnatsevarlik va halollikka da’vat etish kabi haqiqiy insoniy fazilatlar va namunali tartibotlar majmuasidir.
Unda nima yaxshi, nima yomon, nimani qilish kerak, nimadan o’zini tiyish lozimligi haqida hozirgi jamiyatimiz ahli, ayniqsa yosh avlod uchun katta tarbiyaviy ahamiyatga ega yo’l-yo’riqlar, pand-nasihat va o’gitlar aks ettirilgan.