Materialshunoslik 2016. p65

5. Termik va kimyoviy termik ishlov berishning po‘lat xossa-

lariga ta’sirini o‘rganish

a) metallarga termik ishlov berishni o‘rganish:

•

 o‘quvchi ma’lum  markali  po‘latni olib, termik ishlash

rejimlarini temir—uglerod holat diagrammalaridan

aniqlab, mufel pechi ichiga joylashtiradi;

•

 rejimlar bajarilgandan keyin  buyum mufel pechi

ichidan  maxsus qisqich yordamida olinib, oldindan tay-

yorlab qo‘yilgan suv yoki yog‘ solingan idishga bo-

tiriladi va aylantirib  turiladi, keyin bo‘shatiladi;

•

 shu usulda  termik ishlashning  boshqa turlari bajariladi;

b) metallarga kimyoviy-termik ishlov berishni o‘rganish:

•

 ishni bajarish uchun po‘lat namunalari mikrostrukturasi

o‘rganilib, ularning qattiqligi o‘lchanadi va qattiq  kar-

burizatorda 920 °C haroratda 1 soat davomida  semen-

titlanib, birinchi oddiy termik ishlov beriladi;

•

 shu tarzda namunadan  mikroshliflar  tayyorlanib, uning

mikrostrukturasi tekshiriladi va Rokvell bo‘yicha qattiq-

ligi aniqlanadi;

•

 sementitlangan va sementitlanmagan po‘lat namuna-

larining strukturalari  hamda qattiqliklari o‘rganiladi va

xulosa  chiqariladi.

---

77