Materialshunoslik 2016. p65

AMALIY TOPSHIRIQLAR VA ULARNI BAJARISH

BO‘YICHA  KO‘RSATMALAR

1. Amaliy mashg‘ulot va laboratoriya ishlarini bajarish

vaqtida rioya qilish lozim bo‘lgan xavfsizlik texnikasi qoidalarini

o‘rganish

•

Laboratoriya xonasidagi jihozlar va dastgohlar bilan

tanishish.

•

Jihoz va dastgohlarni ishlatish qoidalarini o‘rganish.

•

Xavfsizlik texnikasi qoidalari bilan tanishish.

2. Metall va qotishmalarning makro va mikrotahlili

a) metallografik mikroskopning tuzilishi va ishlashini

o‘rganish (Geyns va Bauman usullari):

•

 metall namunalar va mikroshliflar tayyorlash;

•

 metallarning  siniq  yuzalari ko‘z bilan qarab va lupalar

yordamida  tekshiriladi;

•

 ma’lum usullar bilan metallardagi likvatsiya  hodisasi

aniqlanadi;

b) metallarning ichki tuzilishini o‘rganish uchun „mik-

roshlif“ tayyorlash, metallografik mikroskop tuzi-

lishini va uni ishlatishni  o‘rganish:

•

 o‘quvchilar mikroshlif tayyorlash metodikasini  o‘r-

ganib, ularni tayyorlaydilar;

•

 metallografik mikroskopning tuzilishini, ishlash prin-

siðini o‘rganib, tayyor mikroshlifni mikroskopga  qo‘yib,

ichki tuzilishini o‘rganish metodikasi bilan tanishadilar va

hisobot yozadilar;

d) po‘latlarning  ichki tuzilishini  mikroskop yordamida

o‘rganish (mikrotahlil):

•

 tayyor mikroshliflarni mikroskopga qo‘yib (katta-

lashtirish ixtiyoriy tanlanadi), po‘lat markasini, mexanik

xossalarini, ishlatish sohasini aniqlab, jadval to‘ldiriladi;

e) cho‘yanlarning tuzilishini mikroskop yordamida o‘r-

ganish:

•

 laboratoriya  ishi po‘latlarning  ichki tuzilishini  o‘rganish

tartibida  bajariladi;

•

 cho‘yanlarning markalanishi ma’lumotnomadan olinadi

va jadval to‘ldiriladi.

---

76