Matematika oqíTÍw metodikasí

 
Nolge bóliw múmkin emes!
 
 
 
 
230

---

NOLDI KÓBEYTIW HÁM NOLDI BÓLIW 
Oqıń hám nátiyjeni aytıń: 
 
Teńlik durıs bolıwı ushın onı qalay ózgertiw kerek? 
Kóbeymeler qanday сifr menen tamamlanadı? 
Ámellerdi orınlań: 
Palaw demlew ushın gúrish 
hám geshir teń shamada salınadı. 
Geshirden 3 márte kem piyaz 
salınadı. Gúrishtiń yarımına teń 
shamada gósh hám góshten 2 márte 
kem may salınadı. Bayramda 60 kg 
gúrishten palaw demlew ushın 
qansha zat zárúrligin esaplań.
 
Kórinistegi 9 dóńgelekke 1 den 
9 ǵa shekem bolǵan sanlardı 
sonday jaylastırıń, súwrettegi 7 
úshmúyeshlikten 
hár 
biriniń 
ushlarındaǵı sanlar qosındısı birdey
(óz ara teń) bolsın:
 
231

---

ONLÍQLARDÍ BIR XANALÍ SANǴA KÓBEYTIW HÁM 
BÓLIW 
 
Oqıń hám nátiyjeni aytıń: 
Esaplań: 
 
 
 
 
3 mıń ∙ 4 = 12 mıń, yaǵnıy 12000 
Noller menen tamamlanatuǵın sandı bir xanalı sanǵa kóbeytiw 
(bóliw) ushın sanlardı nollersiz kóbeytip (bólip), keyin izine nollerdi 
jazıw múmkin. 
72 mıń : 9 = 8 mıń, yaǵnıy 8000. 
Esaplań: 
 
Nızamlardı bildińiz be? Esaplań: 
 
 
 
 
232

---

Qolaylı usılda esaplań: 
 
 
Esaplawdı túsindiriń: 
 
Túsindirip esaplań: 
a) 
taxlanǵan 
gerbishler 
neshew ekenligin tez hám durıs 
esaplaw ushın qanday pikirge 
keldińiz? 
Bir sıyır bir sutkada 16 l sút beredi. Bir hápte (7 kún) 
dawamında 10 sonday sıyırdan qansha sút alıw múmkin? 
Máseleni túrli usıllar menen sheshiń.