Matematika oqíTÍw metodikasí

 
Salıstırıń: 
Esaplań: 
Juwaplardaǵı сifrlar tártibine itibar beriń. 
233

---

KÓBEYMENI SANǴA KÓBEYTIW HÁM BÓLIW 
 
Kóbeymeni sanǵa bóliw ushın kóbeytiwshilerden birewin 
(qolaylısın) sol sanǵa bólip, nátiyjeni ekinshi kóbeytiwshige 
kóbeytiw múmkin. 
Noller menen tamamlanǵan sanlardı bóliwde aqırında qalǵan 
nollerdi tiyindi izine jazıp qoyıladı. 
Tuwrımúyeshlik 
kórinisindegi 
jerdiń tárepleri 22 m hám 30 m. Jerde 
tárepi 
8 
metr 
bolǵan 
kvadrat 
kórinisindegi eki gúlzar ajıratılǵan. 
Jerdiń qalǵan maydanın tabıń. 
Salıstırıń:
9∙10 hám 9∙4+9∙6 
7∙10∙13 hám 13∙7 
30∙18 hám 18∙3+18∙10 
 
Esaplań: 
 
Figuradaǵı: 
a) barlıq úshmúyeshliklerdi 
b) barlıq tórtmúyeshliklerdi 
v) tuwrımúyeshlikti jazıń 
234

---

KÓBEYMENI SANǴA KÓBEYTIW HÁM BÓLIW 
 
Úlgidegi sıyaqlı esaplań; 
 
Túsindiriń hám esaplań: 
Ámellerdi orınlań: 
Úlgi: 
Teńlemeni sheshiń: 
Kóbeytiwdi túsindirip beriń: 
Úlgi: 
235

---

KÓBEYTIW HÁM BÓLIW ÓZARA KERI ÁMEL 
Ámeller tártibin belgileń, sheshiń: 
 
Hár bir qatardaǵı úsh san járdeminde 3 mısal dúziń:
 
Úlgi: 
Tawıq 8 den 12 ge shekem shóje 
ashadı. Bul shójelerden 6-8 i úlken shóje 
bolıp jetisedi. 20 tawıq neshe shóje 
ashıwı múmkin hám olardan neshewi 
úlken bolıp jetisedi? Eger, olardan yarımı 
tawıq, yarımı qoraz bolsa, barlıǵı bolıp 
neshewden 
neshege 
shekem 
tawıq 
jetisedi? Másele juwabın kestede beriń.
…den 
…ge shekem 
Shójeler 
Úlken bolǵanları 
Tawıqlar 
a)
Axmed 8 dápter satıp aldı. Hár bir dápter 45 sumnan bolsa, ol 
barlıq dápter ushın qansha pul tólegen?
b) Dilnaza 12 dápter ushın 480 sum tóledi. Bir dápter neshe sum 
turadı?