Matematika oqíTÍw metodikasí

ÁMELLERDI ORÍNLAW TÁRTIBI 
 
Sanlardan dúzilip ámeller belgileri menen birlestrilgen jazıw 
sanlı ańlatpa delinetuǵının bilesiz. Sanlı ańlatpada qawıslar bolıwı 
yamasa bolmawı múmkin.
Eger, sanlı ańlatpada tek qosıw hám alıw yamasa kóbeytiw hám 
bóliw ámelleriniń ózi bolsa, ámeller shepten ońǵa qarap, jazılıw 
tártibinde orınlanadı. 
 
Ámeller tártibin belgileń hám esaplań: 
Eger, sanlı ańlatpada tórt ámel qatnassa hám qawıslar bolmasa, 
aldın jazılıw tártibinde kóbeytiw hám bóliw, keyin qosıw hám alıw 
ámelleri orınlanadı. 
 
Mısaldı usı qaǵıyda boyınsha isleń:
Eger sanlı ańlatpada qawıslar qatnassa, dáslep qawıs ishindegi 
ámeller, keyin qawıs sırtındaǵı ámeller sáykes qaǵıydalarǵa qarap 
orınlanadı. 
 
Ámeller tártibin belgileń hám esaplań:
Kesteni toltırıń: 
Esaplań: 
 
221

---

a=120, b=270, s=1420 bolsa, usı ańlatpanıń san mánisin 
tabıń: 
a=14, c=86, d=730 bolsa, usı ańlatpanıń san mánisin tabıń: 
Kesteni toltırıń: 
Ámellerdi orınlań: 
 
222

---

QOSÍWDÍŃ GRUPPALAW HÁM ORÍN ALMASTÍRÍW 
QÁSIYETI 
Esaplań: 
 
Qanday juwmaqqa keldińiz? Juwmaǵıńızdı dápterińizge jazıń. 
Qolaylı usılda esaplań: 
 
Esaplań, keyin sheshiwdiń durıs orınlanǵanlıǵın tekseriń:
Ámellerdi orınlań. Bul – qızıq! – Nesi qızıq? 
– Oylań hám esaplań. Sonda bilesiz! 
AD kesindiniń uzınlıǵın túrli usılda esaplań. Úsh sannıń 
qosındısı qalay tabıladı? 
Ámellerdi orınlań: 
 
223

---