Matematika oqíTÍw metodikasí

3. Baslawısh klaslarda matematika sabaǵına tayarlanıw 
Matematika sabaǵına tayarlanıwda, birinshi gezekte, tema bir 
sistemaǵa keltirilgen sabaqlardıń ornın kórsetiw kerek. Onnan keyin 
oqıwshılarǵa taza sabaq materialı esabınan jumısqa qay dárejede 
tayarlanǵanlıǵın, bunıń ushın neni tákirarlaw kerekligin anıqlaw 
zárúr. 
Sabaqqa tayarlanıw ushın oqıtıwshı matematika dástúrin, isshi 
rejesin, sabaqlıq hám oqıw qollanbaların, metodikalıq ádebiyatlardı 
hám kórsetpe qurallardı tayarlaǵannan keyin kelesi sabaqqa 
tayarlıqtı baslaydı. Eń dáslep, kelesi sabaq matematika dástúrinde 
qaysı orında, qaysı temalar menen baylanıslı jaǵdayda, túsiniklerdi 
nege baylanıstırıp túsindiriw kerekligin anıqlaydı. Bul sorawlardıń 
hámmesi bayan qılınǵannan sabaqtıń tiykarǵı didaktikalıq maqsetin 
hám onıń tipik ózgesheligin qatań anıqlaw kerekligi kelip shıǵadı. 
Bul sabaqtıń mazmunın anıqlawǵa járdem beredi. Sabaqtıń 
didaktikalıq maqsetinde usı mazmunınan olarǵa sabaqtıń strukturası 
28

---

baylanıslıǵı kelip shıǵadı, yaǵnıy sabaqtıń ayırım bólimleriniń 
birlesiwi, olardıń organikalıq birligi sabaqtıń bólimlerin tolıqtıradı 
hám bir-birin baylanıstıradı. Sabaqtıń rejesin dúziwde temanıń 
didaktikalıq maqsetine juwap beriwshi tiykarǵı bólimlerin oylap 
dúziwden baslaw kerek. 
Eger ol sabaq jańa bilimlerdi bayan etiwden ibarat bolsa, mısalı: 
úsh xanalı sanlardı jazba qosıw haqqındaǵı tema bolsa, oqıtıwshı 
aldın oqıwshılarǵa qay jaǵdayda, jazba qosıw algoritmin bayan 
etiwdi, onnan keyin bolsa ótken sabaqtan nelerdi tákirarlaw 
kerekligin, bul tiykarda jańa temanı jaqsı ózlestiriw múmkinligin, 
yaǵnıy, temadan aldın úy tapsırmasın tekseriw kerek pe yamasa joq 
pa, taza temanı ózlestiriw ushın oqıwshılarǵa qaysı tapsırmanı 
usınıwdı oylap kóriwi kerek. Sonnan keyin oqıtıwshı qaysı oqıw 
materialı menen sabaqtıń hár bir bóliminiń qaysı metod hám 
usılların, qanday kórgizbeler tayarlaw hám qollanıw kerekligin 
esapqa aladı. 
Sabaqtıń hár bir bólimin orınlaw ushın qansha waqıt talap etiwdi 
anıqlaw kerek. Belgili bolǵanınday, sabaqtıń eń úlken bólimi 
sabaqtıń didaktikalıq maqsetin sheshetuǵın bólimge qaratılıwı zárúr. 
Sabaqqa tayarlıq kóriwde sabaqta oqıwshılarǵa beriletuǵın 
tapsırmanı orınlaw usılların kórsetiw, yaǵnıy mısal hám máselelerdi 
sheship, sxematikalıq jazıw hám grafikalıq jumıslardı tayarlaw, 
oqıtıwshılardı ózi ushın paydalı. Sabaqtıń maqseti, onıń strukturası 
hám mazmunı anıqlanǵannan keyin ǵana sabaqtıń rejesi dúziledi. 
Sabaqtıń rejesinde onıń teması hám tiykarǵı didaktikalıq 
maqseti, paydalanılatuǵın kórgizbe qurallar hám onı bezew 
kórsetiledi. Tártip boyınsha sabaq bólimleriniń strukturalıq atı hám 
onıń mazmunı, múmkin bolǵanınsha shamalap ta kórsetiledi. 
Sabaq konspektinde hámme detallar ilajı barınsha tolıǵıraq 
kórsetiledi. Gúrrińlesiwdi alıp barıwda járdem beretuǵın sorawlardıń 
barlıǵı yamasa kópshiligi kórsetiledi, oqıwshılardan kútetuǵın 
juwaplar oqıw jumısınıń metod hám usılları jazıladı. 
Mısal hám máseleler sheshiw, sonday-aq, basqa jumıslardı 
orınlawda kórgizbeler jazıladı. 
Solay etip, oqıtıwshı tómendegi jumıslardı orınlawı kerek. 
1.
Oqıw dástúri hám oqıtıwshı rejesinde sabaqtıń ornın anıqlaw. 
2.
Sabaqtıń tiykarǵı didaktikalıq maqsetin anıqlaw. 
29

---

3.
Sabaq mazmunın anıqlaw. 
4.
Sabaq basqıshların dúzip shıǵıw. 
5.
Sabaq rejesin dúziw. 
6.
Sabaq konspektin dúziw. 
7.
Sabaq ótiw metodların anıqlaw. 
8.
Hár basqıshta sarplanatuǵın waqıttı anıqlaw. 
9.
Sabaqta hám úyde beriletuǵın mısal máselelerdi sheship 
shıǵıw. 
10.Kórgizbe qurallardı tayarlaw hám t.b.