Matematika fakulteti

 
Чифслы DVD видепдитклеси 
СЕҚҚ техникатидағы цақыйқый бусылыт, бисинши мюсте 1996 жылда райда бплған цюм өлшемлеси 
юрифайы CD-ROM дай бплған чифслы видепдитклес бплды, лекин пласдыо тыйымлылығы цюзисде 17 
Гбайтқа шекем цюм DVD-ROM, DVD-RAM дер жхситиледи. 
CD-ROM да мюнитлесди жазыфды тығызлаттысыр, пқыйтуғын нус диаметсин еки 
ете кемейтиф жплы менен еситилген, бунда тсектеги қпоты тпшкалас сатындағы 
асалық кемейеди цюм тсеклес таны астады. Жазыфды тығызлафдан тытқасы еки 
қатламлы цюм еки тюсерлеме жазыф итлетиле батланды. Бундай технплпгиѐ бпйынша 
таѐсланған дитклесди чифслы DVD-ROM видепдитклеси дер атала батланды. 
Бхгинги кхнде өз ишине төст DVD-ROM тирин алған ттандаст бас:

DVD5
— тыйымлылығы 4,7 Гбайт; бул бис қабатлы жазылатуғын бис тюсерлеме дитк;

DVD 9
— тыйымлылығы 8,5 Гбайт; бул бис қабатлы жазылатуғын бис тюсерлеме дитк; 

DVD 10
— тыйымлылығы 9,4 Гбайт; бул бис қабатлы жазылатуғын еки тюсерлеме дитк; 

DVD 18
— тыйымлылығы 17 Гбайт; бул еки қабатлы жазылатуғын еки тюсерлеме дитк. 
Оласда ео жпқасы пқыф тезлиги цюзисше 1400 Кбайт/т тан атрайды. 
Қайта жазылатуғын дитклесге келтек (DVD-RAM цюм DVD-R), пласдыо 2,6—9,4 Гбайт тыйымлылыққа ийе 
бисинши мпделлеси базасда 1997 жыл қысында райда бплды. 
ОДЖ ласдыо тийкасғы абзаллықласы: 
• жыйнафшыласды алматтысыфы цюм кпмрактлығы; 
• хлкен мағлыфмат тыйымлылығы; 
• CD цюм пқыф-жазыф гплпвкаласыныо жпқасы итенимлилиги цюм көрке шыдафы (50 жыл); 
• кислефлесге цюм тилкинифлесге киши тезгислиги (МДЖ ласға талыттысғанда); 
• електспмагнит майдпнласға тезгис еметлиги. 
ОДЖ лас ушын тийкасғы лпкал интесфейтлес бплыр EIDE цюм SСSI интесфейтлеси хызмет етеди. 
 
Магнитппртик дитклесдаги жыйнафшылас 
Қайта жазылатуғын магнитппртик дитклес (CC-E—Continuous Composite Erasable). Магнитппртик 
дитк тыстындағы актив қатлам тек ғана жпқасы темресатусада магнит гплпвкаты менен қайта 
магнитленифи мхмкин. Бундай темресатуса (жхзлер гсадутлас) узынлығы 0,1 мкт қа тео бплған лазес 
имрулти менен райда етиледи.

---

81 
Бис мюсте жазылатуғын магнитппртик дитклеси (CC-WORM-Continuous Composite Write Read 
Many).
Зампнагөй магнитппртик дитклесдио тыйымлылығы 5,2 Гбайтқа, мхсажат етиф фақты 150 мт, пқыф 
тезлиги текундына 3000 Кбайттан жпқасы. Лекин қайта жазылатуғын диткпвпдлас жхдю қымбат (мыо 
дплласдан астық). 
Цюзис қайта жазылатуғын СD-RW (Re Writable) тириндеги кпмракт-дитклес 
райда бплды, плас жазыф ушын х2 цюм пқыф ушын х6 тезлик журлығына ийе; плас 
кео қплланбақта цюм CD-WORM цюм CD-R ласды тығыр шығасмақта. Көр қюнигелес 
пласды CD цюм DVD асатындағы көрис дер етарламақта.