Matematika fakulteti

 
Жпқасы дюсежели фпсматлаф 
Жпқасы дюсежели фпсматлафда ОС файл цюм мағлыфматлас менен итлеф ушын ттсуктуса жасатады. Цюс 
бис бөлимге (лпгикалық дитк) тпмныо жхклефши тектпсы (Volume Boot Sector — VBS), файлласды 
жайлаттысыф табличаты (FAT) цюм тийкасғы каталпг (Root Directory) киситиледи. Бул мағлыфматлас 
ттсуктусаты жюсдеминде ОС диткли кеоитликти бөлиттиседи, файлласдыо жайлатыфын бақлайды цюм 
диткте дефект бөлимлесди татлар кетеди. Жпқасы дюсежели фпсматлаф— бул дитк мазмунын цюм 
файлласды жайлаттысыф табличатын жасатыф, бул тек қатты дитклес ушын псынланады.
 
Қатты дитктио тийкасғы кпмрпнентлеси 
Қатты дитк кпнттсукчиѐтыныо тийкасғы элементлеси төмендегилес: 

дитклес;

пқыф/жазыф гплпвкаласы;

гплпвканы жеткесиф механизми;

диткти жеткесиф двигатели;

батқасыф тхематына ийе батра рлата;

кабеллес цюм сазъемлас;

кпнфигусачиѐ элементлеси (ресемышка цюм ресекляшателлес).
Дитклес, диткти жеткесиф двигатели, гплпвкалас цюм гплпвпканы жеткесиф механизми юдетте 
HDA 
(Head Disk Assembly
—
гплпвка цюм дитклес блпгы) 
дер аталатуғын гесметик кпсрутта жайлатады
.
Әдетте, бул 
блпк бис узел тыратында қасалады; пны цеш фақытта ашыр көсилмейди. HDA блпгында (батра рлата, 
тыстқы ранель, кпнфигусачиѐ элементлеси мпнтаж деталласы) жайлатрайтуғын батқа узеллес 
тъемный
бплыр етарланады. 

---

76 
Дитклес 
Қатты диткте бис ѐмата биснеше магнит 
дитклес 
бплады
.
Кео тасқалған дитклес: 

5,25 дяйм (130 мм);

3,5 дяйма (95 мм);

2,5 дяйма (65 мм);

1 дяйм (34 мм).
Цюзис, заманагөй кпмрьятеслесде 3,5 дяйм фпсматтағы дитклес пснатылады. Дитклес таны қатты 
дитктио физикалық өлшеми менен шекленеди ѐғный кпсрутыныо бийиклиги менен. 3,5 дяймлы 
фпсматтағы қатты дитклесде ео көр дитк таны-12. 
Дитклес ушын тийкасғы матесиал тыратында шийше қплланылады, анығысақ айтқанда шийше 
цюм кесамика тийкасындағы бисикре матесиал. Бундай беккем матесиалласдыо биси 
MemCor
дер аталады 
цюм Dow Corning фисматы тюсеринен өндисиледи. Шийше дитклес беккемлиги цюм қаттылығы менен 
айысылыр тусады, тпнлықтан пласды аляминлиге қасағанда еки ете жиоишке етир итлеф мхмкин. Олас 
жюне темресатусаға шыдамлы. Шийше цюм шийшекесамик дитклесге ийе қатты дитклесди цюзисги 
фақытта IBM, Seagate, Toshiba, Areal Technology цюм Maxtor фисмаласы итлер шықрақта.