Matematika fakulteti

 
Турес ЭЕМ –
бис клатттағы мютелелесди шешиф ушын асналған хлкен ЭЕМ лес. Бацаты 30 – 50 
млн. дпллас. Цюсекет тезлиги MIPS – текундына фиктисленген тпшкалы сегиттс-сегиттс тириндеги млн. 
юмел, MFLOPS – текундына қалқыфшы тпшкалы сегиттс – сегиттс тириндеги млн. юмел. менен өлшенеди. 
Егес цюсекет тезлиги 10 MFLOPS тан хлкен бплта, пнда бул турес ЭЕМ, цюзис: 300 MFLOPS тан хлкен, тез 
асада: 5 GFLOPS тан хлкен.
Main Fraim - 
хлкен көршилик райдаланыфшы
 
ЭЕМ, райдаланыфшыласда кисиф цуқықы 
шегасаланған. Үлкен цюсекет тезлигине ийе.
АСМ – 
жабық технплпгиѐға ийе. 
Рестпналь ЭЕМ
– ашық технлпгиѐға ийе. 
Хызмет ЭЕМ
– ѐд цюм ресифесиѐ жалғанған улыфма шинаға ийе.
 
Кпмрьятес сафажланыфыныо тийкасғы этарласы 
Төменде кпмрьятес техникатыныо сафажланыфына татис көстеткен фақыѐлас келтисилген. 

1642 жыл. Блез Паткаль (Blaise Pascal) танласды туммалаф ушын машинаны тюсирледи .

1822 жыл. Шасльз Баббадж (Charles Babbage) 
аналитикалы машина 
дер аталған механикалық 
қусылманы утынды.

1945 жыл. Джпн фпн Нейман (John Von Neumann) заманагөй рспгсаммалаттысылатуғын 
кпмрьятеслесдио асхитектусаты қасалған 
First Draft of a Report on the EDVAC 
ттатьѐтын жызды.
 

1946 жыл. Джпн Мпшли (John Mauchly) цюм Дж. Псетрес Экест (J. Presper Eckert) тюсеринен ENIAC 
ЭЕМ ты итлер шығылды.

1953 жыл. IBM фисматы бисинши электспн кпмрьятес 701 жасатты.

1955 жыл. Bell Laboratories фисматы бисинши TRADIC тсанзиттпслы кпмрьятесин жюсиѐлады.

1958 жыл. Texas Instruments фисматы хызметкеси Джек Килби (Jack Kilby), бис ѐсымөткизгишли 
рлатада тсанзиттпс цюм кпндентатпсласдан тусатуғын бисинши интегсал тхеманы жасатты.

1960 жыл. Bell Labs фисматы бисинши Dataphone мпдемин итлер шықты.

1970 жыл. Дуньѐда бисинши сет еки кпмрьятес асатында байланыт итке атысылды; тасмақтыо 
бисинши төст псайы ARPAnet —Калифпсниѐ унивеститети, UCLA, SRI International цюм Юта 
штаты унивеститети.

1971 жыл. Сан-Хптеде IBM фисматы лабпсатпсиѐтында 8-дяймлы диткета жасатылды.

1971 жыл. 
Electronic News 
жусналында бисинши сет Intel 4004 микспрспчеттпсыныо секламаты 
жасиѐланды.

1972 жыл. Intel 8008 микспрспчеттпсыныо дебяти.

1973 жыл. Micral фисматы Intel 8008 микспрспчеттпсы тийкасында бисинши РС шығасды.
ЧВМ 
Асифметикп – 
лпгикалық тир 
СОК (қалдық клаттласды 
танаф титтематы) 
тийкасындағы 
кпмрлектлес 
Интегсп – 
асифметикалық тир 
(ЧИАМ 286) 
Вплдес алгпситми 
(Асгпн 15, 
калькулѐтпс) 
Шынжыс бөлшек 
тийкасында итлефши 
кпмрлектлес 
Кеоейтисилген кпмандалас 
титтематына ийе CISC – 
кпмрьятеслес 
Қытқастылған клмандалас 
титтематына ийе RISC – 
кпмрьятеслес 
Фпн – Нейман тириндеги 
кпмрьятеслес 

---

3 

1974 жыл. Xerox фисматыныо Палп Альтп изестлеф псайында киситиф қусылматы тыратында 
мышь қплланылған жумыт ттанчиѐты жасатылды.

1976 жыл. Shugart Associates фисматы бисинши 5,25-дяймлы жумтақ дитк цюм диткпвпдты 
жасиѐлады.

1980 жыл. Seagate Technologies фисматы микспкпмрьятеслес ушын бисинши қатты диткти итлер 
шықты.

1981 жыл. Адам Отбпсн (Adam Osborne) Osborne I дер аталған бисинши рпстатив кпмрьятесди
шығасды.

1981 жыл. IBM фисматы өзинио бисинши PC шығасды.

1981 жыл. Sony фисматы бисинши 3,5-дяймлы диткет цюм диткпвпдты жюсиѐлады.

1984 жыл. IBM фисматы Intel 286 рспчеттпсы базатында PC-AT кпмрьятесин шығасды.

1985 жыл. Philips фисматы тюсеринен бисинши музыкалы кпмракт-дитк цюм CD-ROM шығасылды

1986 жыл. Compaq фисматы бисинши Intel 386 рспчеттпсы пснатылған Deskpro 386 кпмрьятесин 
шығасды.

1987 жыл. IBM фисматы 3,5-дяймлы диткпвпд цюм VGA-видепадартес пснатылған PS/2 темейттвпты 
кпмрьятеслесин итлер шығасыфға киситти.

1988 жыл. Compaq фисматы цюм батқада PC итлер шығасыфшылас жаоа жетилиткен кпмрьятес 
асхитектусатын итлер шықты.

1989 жыл. Intel фисматы 1 млн тсанзиттпсласдан ибасат 486 рспчеттпсын итлер шықты. 

1990 жыл. Женевада CERN изестлеф псайында гирестектт жасатыф тили (Hypertext Markup>(WWW) 
итлер шығылды.

1993 жыл. Intel фисматы P5 темейттватындағы бисинши Pentium рспчеттпсын итлер шықты.

1995 жыл. Intel фисматы P6 темейттватындағы Pentium Pro рспчеттпсласын татыфға шығасды

1995 жыл. Microsoft кпмраниѐты бисинши 32-сазсѐдлы Windows 95 пресачипн титтематын утынды.

1997 жыл. Intel фисматы MMX инттсукчиѐты менен тюмийнленген Pentium II рспчеттпсын 
шығасды.

1998 жыл. Microsoft кпмраниѐты пресачипн титтематыныо жаоа вестиѐтын Windows 98 жюсиѐлады.

1998 жыл. Intel фисматы Celeron рспчеттпсын —Pentium II нио асзанысақ вестиѐтын утынды.

1999 жыл. Intel фисматы Pentium III рспчеттпсын шығасды.

2000 жыл. Microsoft кпмраниѐты Windows 2000 пресачипн титтематын шығасды.

2000 жыл. Intel цюм AMD фисмаласы тактли жийилиги 1ГГч бплған рспчеттпсласын шығасды.