Matematika fakulteti

BIOS
 
— системаның иске түсиўинде ОС ҳәм аппарат тәмийнаттың өзара ҳәрекет етиўи ушын арналған 
драйверлер топламы.
 
 
 
ROM 
микросхемалары
 
ROM (Read Only Memory) типиндеги яд мағлыўматларды турақлы, тәмийнат үзилгендеде сақлайды. 
Сонлықтан старт процедураларын (ҳәм BIOS) сақлаў ушын көбирек ROM яды қолайлы. Бундай яд жеке BIOS 
пенен басқа қурылмалардада пайдаланады, мәселен видеоадаптерлерде. 
ROM ҳәм оператив яд— қарама-қарсы түсиниклер емес. Тийкарында ROM системаның оператив ядының 
бөлими болып есапланады. Басқаша айтқанда, оператив ядтың адрес кеңислиги бөлими ROM ушын 
ажыратылады. Бул ОСны жүклеўге мүмкиншилик беретуғын программалық тәмийнатты сақлаў ушын зәрүр. 
Мәселен, компьютерди өшириўде «счетчик команд» автомат түрде FFFF0h мәнисин (адрес) қабыллайды; бул 
адрес бойынша жайласқан командалар, ОСның жүклениўин тәмийнлеп бериўи керек. 
 
Турақлы яд (ПЗУ) микросхемалары түри
 

---

57 
ROM яды микросхемаларының ҳәр қыйлы 4 түри бар.

ROM 
(
Read Only Memory
). 

PROM 
(
Programmable ROM
). Программаластырылатуғын ROM. 

EPROM 
(
Erasable PROM
). Өширип программаластырылатуғын ROM. 

EEPROM 
(
Electrically Erasable PROM
). Электрон - өширип программаластырылатуғын ROM. 
Flash ROM 
депте аталады. 
EEPROM 
яды ямаса 
Flash ROM 
Бул ROM ядының жаңа түри— электрон-өширилип программаластырылатуғын турақлы яд. Бул 
микросхеманы Flash ROM депте атайды. Бул микросхеманы системалы платадан алмай-ақ, арнаўлы 
қурылмасыз Flash ROM яды кодын қайта программаластырыў ямаса өшириў мүмкин. 1996 жылдан баслап 
барлық компьютерлерде BIOS Flash ROM микросхемасына жазылмақта. 
Пресатив ѐд
 
Тийкасғы ѐд пресатив 
(RAM— Random Access Memory) цюм тусақлы (ROM— Read Only Memory) ѐд 
қусылмаласынан тусады.