10
BARKAMOL AVLODNI TARBIYALASH POYDEVORI
Rajabova Muhabbat
boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi
Xorazm viloyat Bog‘ot tuman 3-son maktab
Mavlonova Miyassar
boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi
Xorazm viloyat Bog‘ot tuman 3-son maktab
Yoqubova Inobat
boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi
Xorazm viloyat Bog‘ot tuman 3-son maktab
+998937539766 mavlonova.m@gmail.com
Annotatsiya. Ushbu maqola barkamol avlodni tarbiyalash,jamiyatimizda bugungi kunda
ta’lim-tarbiyaga berilayotgan imkoniyatlar,boshlang‘ich ta’limning mazmun-mohiyati,zamonaviy
pedagogning hozirgi kundagi o‘rni va ahamiyati,o‘zbek xalqining dunyoqarashi va intilishlari
aks ettirilgan.
Kalit so‘zlar:zamonaviy,ta’lim,pedagog,o‘qituvchi,barkamol,boshlang‘ich,fan.
Har bir jamiyatning kelajagi uning ajralmas qismi va hayotiy zarurati bo‘lgan ta’lim
tizimining qay darajada rivojlanganligi bilan belgilanadi.Bugungi kunda mustaqil taraqqiyot
yo‘lidan borayotgan mamlakatimizning uzluksiz ta’lim tizimini isloh qilish va takomillashtirish
yangi sifat bosqichiga ko‘tarish,unga ilg‘or pedagogik va axborot texnologiyalarini joriy qilish
hamda ta’lim samaradorligini oshirish davlat siyosati darajasiga ko‘tarildi.,,Ta’lim to‘g‘risida”gi
Qonun va ,,Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”ning qabul qilinishi bilan uzluksiz ta’lim tizimi
orqali zamonaviy kadrlar tayyorlashning asosi yaratildi. Mamlakatimizda ta’lim tizimida amalga
oshirilayotgan keng ko‘lamli islohatlar tufayli navqiron avlodning zamonaviy bilim olishi uchun
beqiyos imkoniyatlar yaratilgan.Yurtimiz o‘g‘il-qizlarini barkamol insonlar etib tarbiyalashga
xizmat qilayotgan bunday ezgu sa’y-harakatlar doirasida o‘quvchilarni chuqurlashtirilgan tartibda
va innovatsion texnologiyalar asosida bilim olishlariga alohida e’tibor qaratilmoqda.Birinchi
Prezidentimiz Islom Karimov tomonidan Milliy dasturni ro‘yobga chiqarish bosqichida ,,o‘quv-
tarbiyaviy jarayonni ilg‘or pedagogik texnologiyalar bilan ta’minlash”muhim vazifalardan biri
sifatida belgilanadi.Hech shubhasiz,har qanday millat o‘z farzandlarining barkamol bo‘lishini
orzu qiladi.Aslida barkamollik juda keng tushuncha.Tilimizning izohli lug‘atida barkamollik
quyidagicha ta’riflanadi: ,,jismoniy va aqliy jihatdan kamolat, voyaga yetish,bekamu- ko‘st
mukammallik holati va hokazo”-deb ta’kidlangan. Bugungi kunda mamlakatimiz ijtimoiy
iqtisodiy hayotining barcha sohalarini tom ma’noda isloh qilish va demokratlashtirish ,ta’lim
tizimini tubdan yangilash, jamiyatimizning strategik maqsadlarini amalga oshirish masalasiga
muhim omillardan biri sifatida qaratilmoqda.Shu ma’noda yosh o‘qituvchilar va iqtidorli
talabalarning mustaqil tadqiqot olib borishini tashkil etish nafaqat ta’lim sohasi uchun,balki
hozirgi jadal ijtimoiy o‘zgarishlar va yangilashlar davrida jamiyat uchun ham muhim ahamiyatga
ega. O‘qituvchilik sharafi haqida aytilgan ta’riflarning chegarasi yo‘q.Ustozlar esga olinganda
yuzlarda minnatdorchilik ifodasi balqiydi,so‘zlarda tashakkur,ko‘zlarda sevinch to‘lib-toshadi.
Ayniqsa, boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi bo‘lishning sharafi o‘zgacha.Maktab ostonasiga
ilk qadam qo‘ygan murg‘ak go‘dakka qalam tutqazib oq qog‘ozga yozishni o‘rgatish,balki
kimgadir oson tuyular-u lekin har kimning qo‘lidan kelavermaydi.Bu vazifaning o‘ziga yarasha
mashaqqati bor. Bugungi kunda zamonaviy pedagoglar tomonidan intensive usullar-interaktiv
metod va didaktik o‘yinlar dars jarayoniga tadbiq qilinmoqda.Shu bilan birga boshlang‘ich
sinf davridayoq o‘quvchilarga chet tillarini o‘rgatib borish ham keng yo‘lga qo‘yildi.,,Ta’lim
to‘g‘risida’’gi qonun hamda Kadrlar tayyorlash milliy dasturida ko‘zlangan vazifalarni ado etish
uchun ta’lim jarayonini ilmiy asoslangan g‘oyalar,ya’ni ma’lum bir konsepsiya asosida tashkil
qilishi boshlang‘ich ta’limning sifat va samardorligini oshiradi va kutilgan natijalarni beradi.
Boshlang‘ich ta’limning asosiy vazifalari:
-har bir o‘quv fanidan kompetensiyaviy yondashuvga asoslangan davlat ta’lim standartida
belgilangan bilim, ko‘nikma va malakalarga ega bo‘lishlarini ta’minlash;
- har bir o‘quv fanidan kompetensiyaviy yondashuvga asoslangan o‘quv dasturida belgilangan
476
10
bilim, ko‘nikmaa va malakalarga ega bo‘lishlariga sharoit yaratish;
- iqtidorli o‘quvchilarning intellektual potensialarini muntazam oshirib borishlariga sharoit
yaratish ;
- ijodiy va mantiqiy tafakkur qila olish salohiyatini, aqliy rivojlanishi, dunyoqarashini,
kommunikativ savodxonligini va o‘zini anglash salohiyatini shakllantirish; Jismonan sog‘lom
bo‘lishiga, moddiy borliq go‘zalliklarini his eta olishiga, go‘zallik va nafosatdan olishga, milliy
urf-odatlarni o‘zida singdirishga va ardoqlashga ularga rioya qilishga o‘rgatishdan iborat.O‘quvchi
shaxsiga yo‘naltirilgan boshlang‘ich ta’lim uchun istiqbolli,ustuvor yo‘nalishlardan biri
bu o‘quvchilarni umuminsoniy va milliy qadriyatlar ruhida tarbiyalash asosida rivojlanishi
ta’minlashdan iborat.Boshlang‘ich ta’lim mazmunida bolalarning tasavvurini va ijodiy tafakkurini
o‘stirishga qaratilgan, muyyan maqsadga yo‘naltirilgan o‘quv materiallari ajratilishi lozim.Ta’lim
mazmunida o‘qish,yozish,hisoblash,tabiatiga oid ko‘nikmalarni shakllantirish va rivojlantirish
bilan bir qatorda o‘quvchilarini kompleks rivojlantirishga asos bo‘ladigan tarbiya elementlari ham
o‘z ifodasini topmog‘i lozim.Boshlang‘ich ta’limning mazmunini bilish jarayonning yaxlitligi va
maqsadga yo‘naltirilganligini ta’minlashi kerak.Boshlang‘ich ta’lim mazmunida o‘quvchilarga
jismoniy va nafosat me’yorlarini singdirish,ularning go‘zallikka bo‘lgan munosabatini va intilishini
shakllantiradi.Bu esa milliy ongni rivojlantirishning asosiy omilidir.
Foydalanilgan adabiyotlar
1. O‘zbek pedagogikasi tarixi.: Oliy o‘quv yurtlar uchun qo‘llanma. A.Zunnunovning umumiy
tahriri ostida. - T.: O‘qituvchi. 1997 y.
2. Quronov M. Maktab ma’naviyati va milliy tarbiya.- T.:Fan.
477
Do'stlaringiz bilan baham: |