Масъул муҳаррир

10
INNOVATSION USULLARDAN DARS JARAYONLARIDA FOYDALANISHNING 
AHAMIYATI
Sultanov Shoxruh Rahmon o‘g‘li
Namangan davlat universiteti talabasi
Sultanov Shoxjaxon Rahmon o‘g‘li
Namangan muhandislik-texnologiyalari instituti talabasi
Tel: [phone]
Pochta: [e-mail]
Annotatsiya: Ushbu maqolada innovatsion ta’lim tizimi, uni dars jarayonlarida qo‘llashing 
o‘ziga xos samaralari, xususiyatlari, qolaversa innovatsion pedagogika haqida fikrlar bayon 
etilgan.
Kalit so‘zlar: Innovatsiya, Innovatsion pedagogika, Innovatsion ta’limning o‘ziga xos 
xususiyatlari 
XXI asr axborot texnologiyalari asri, deya aytilayotgan bir paytda, mamlakatimiz ta’lim 
tizimida ham ko‘plab islohotlar amalga oshirilmoqda. Xususan, innovatsion ta’lim tizimini 
joriy etish bugungi kunimizning eng dolzarb masalalaridan biri sanalib kelinmoqda. Innovatsion 
ta’limning ahamiyati shundaki, u orqali bolalarning dars jarayonlariga bo‘lgan qiziqishlari ortib 
borishi bilan bir qatorda, yangicha fikrrash, zamonaviy texnologiya vositalaridan foydalanish 
ko‘nikmalari rivojlanadi.
Innovatsiya (inglizcha innovation) – yangilik kiritish degan ma’noni ifodalaydi. A.I.Prigojin 
innovatsiya deganda, muayyan ijtimoiy birlikka - tashkilot, aholi, jamiyat, guruhga yangi, 
nisbatan turg‘un unsurlarni kiritib boruvchi maqsadga muvofiq o‘zgarishlarni tushunadi. Bu 
innovator faoliyatidir.[2].
Ayni vaqtda «innovatsion» (yangilik kiritish) ta’limni tashkil etishga alohida ahamiyat 
berilmoqda. Shu asnoda mazkur ta’limning quyidagi o‘ziga xos xususiyatlari keltirib o‘tish 
mumkin: 
1) Oldindan ko‘ra bilish, ya’ni, o‘quvchini avvalgi va hozirgi tajribasi asosida o‘qitish emas, 
balki uni uzoq kelajakni mo‘ljallashga o‘rgatishdan iborat bo‘lib, o‘quvchi ijtimoiy hayot va 
kasbiy faoliyatda taxmin qilish, ko‘zlash, modellashtirish va loyihalashtirishni amalga oshira 
olishi zarur. 
2) O‘quvchining hamkorlikda ta’lim olish va muhim qarorlarni qabul qilish (lokal va xususiydan 
tortib dunyoni, madaniyat, sivilizatsiya rivojlanishini hisobga olishdan global muammolarni hal 
etish)da faol ishtirok etishini ta’minlash.[2]
Innovatsion pedagogika - hozirgi davrda norasmiy fan sifatida ma’lum bo‘lgan, biroq kun 
sayin butun jahon soha mutaxassislarining e’tiboriga tushib, jadal rivojlanib borayotgan bilimlar 
tizimidir. Uning ta’limiy ahamiyatini tan olgan pedagoglar jamoasi, olimlar, shu boisdan ham 
mavjud an’anaviy pedagogikaga tanqidiy yondashmoqdalar.
Innovatsion pedagogika – hukmron nazariya, nazariy va amaliy muammolarni hal etishning 
asosi qilib olingan. Innovatorlar fikriga asosan odatiy mumtoz pedagogik nazariyalar eskirib 
qolgan, yangi sharoitda hozirgi avlodni bu yo‘l bilan tarbiyalash mumkin emas.
Mamlakatimizda ham joriy vaqtda innovatsion ta’lim tizimiga o‘tish borasida yetarlicha chora-
tadbirlar ishlab chiqilmoqda. Misol uchun innovatsion fakultetlarni joriy etish va ushbu tashkil 
etilgan fakultetda talabalar uchun hududning eng kuchli professor-o‘qituvchilarini jalb etish 
loyihalari ishlab chiqilib, amaliyotga tatbiq etishga kirishilmoqda. Bunday say-harakatlarning 
barchasi innovatsion ta’lim tizimining naqadar samarali hamda foydali ekanidan dalolat beradi. 
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. [1]-R.A.Mavlonova, N.H.Rahmonqulova, K.O.M atnazarova, M.K.Shirinov, S.Hafizov. 
Umumiy pedagogika. «Fan va texnologiya».2018. - 528b.
2. [2]-Kamoldinova diyora. Bitiruv malakavi ishi. Andijon. 2013.- 55b.
3. Internet ma’lumotlari:
4. uz.m.wikipediya.org

---

212