Mashg’ulot 1 Sana Mavzu

Uyga vazifa berish: Mavzuni o`rganib kelish.Biologiya faniga oid qiziqarli ma’lumotlar topib kelish
Ko’rildi: _________U. Ortiqov.

Mashg’ulot 6 Sana ________________
Mavzu: Hujayra va uning organoidlari. To`qima va uning xillari.
Mashg’ulotning maqsadi: hujayra , uning tuzulishi .To`qima va ularning xillari, ularning vazifalarini o`rganish.
Foydalanildigan jihozlar: darslik, qo’shimcha adabiyotlar, mavzuga oid rasmlar, kampyuter, slaydlar.
Mashg’ulotning borishi:
Tabiatdagi tirik mavjudotlarga xos eng muhim umumiy belgilardan biri ularning hujayralardan tuzilganligidir.
Hujayra tirik organiztnning eng mayda tarkibiy qismi. U tiriklikka xos barcha xususiyatlarni o`zida mujassamlantirgan. Hujayra nafas oladi, oziqlanadi, ortiqcha narsalarni ajratib tashqariga chiqaradi, tashqi muhitning o`zgarishini sezadi, o`sadi, bo`linadi va yangi hujayra hosil qiladi.
O`simliklarning hayoti bilan bog`liq ichki jarayonlarni aniq tasavvur etish uchun ularning ichki tuzilishini bilish zarur. Ularning barcha organlari hujayralardan tashkil topgan. Ular shakl jihatidan farq qilsa-da, ichki tuzilishiga ko`ra bir-biriga juda o`xshash bo`ladi. Hujayralarda yuz beradigan hayotiy jarayonlar yagona qonunga muvofiq amalga oshadi.
Hujayra haqidagi fanga sitologiya (yunon. "kitos" — hujayra + "logos" — ta'limot) deyiladi.
Hujayralar o`simlikning qaysi organida joylashishiga qarab shakli, rangi, yirik-maydaligi, ichki tuzilishi va funksiyasiga ko`ra bir-biridan farq qiladi. O`simliklar bir yoki ko`p hujayrali bo`hshi mumkin. Bitta hujayra ba'zi bir tuban o`simliklarda, ko`p hujayralar esa yuksak o`simliklarda bo`ladi.
Hujayra ingliz fizigi Robert Guk tomonidan 1665-yilda kashf etilgan. Hujayralarni oddiy ko`z bilan ko`rib bo`lmaydi. Shuning uchun ular kattalashtirib ko`rsatadigan asboblar yordamida o`rganiladi.

Lupalar: 1—qo`l lupasi; 2—shtativli lupa.