Masafalari raajmuidan bahs etadi



Download 4,7 Mb.
bet110/145
Sana14.06.2022
Hajmi4,7 Mb.
#667039
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   145
Bog'liq
Топонимика

Yayla, yaylov - yaylov, yozda ko’chib chiqiladigan baland tog’ yaylovi. Qadimiy turkiy tiida yay (yoy), qirg’izchada jay — yoz (jaz ~ «bahor»). Bu atamaning ayloq, yayloq variantlari turkiy tillar bilan tojik tilida ham ishlatiladi (devlox atamasi bilan bir qatorda).
Yayla komponenti Qrim, Ozarbayjon, Turkmanistonda toponim-lar hosil qilgan. o’zbekistonda Tuyayaylov (Jizzax tumani), Qirg’izstonda Jaylovbuloq, Qozog’istonda Terejaylov toponimlarini aytib o’tish mumkin.
Yayiov - chorva mollari o’tlaydigan keng maydon, o’tloq. Yaylov (jaylau, jaylov) umumturkiy so’z. Jay-ey qadimgi turk tilida yoz-yaz deb bahorni aytishgan, yaylag’ - «yozloq», «yozda ko’chib chiqib yashay-digan keng yaylov», turkmanchada yayla yoki yaylag - «yozgi yaylov», «yozda o’tovlar tikilgan joy», Qrimda yayla — «tog’ yaylovi», «yassi tog’» ozarbayjonlarda, usmonli turklarda ham {yayla, yaylag, eylag) «yassi tog’», yozloq. Eronda yayloq, yaylo «yozloq», «yozgi qishloq», «yozda ko’chib chiqiladigan joy» (yoz-yaz deb bahorni aytishgan).
Tojikistonda ayloq, yayloq va devlox bir ma'no - «tog’ yaylovi»ni bildiradi. Qirg’izston, Oltoy va Kavkazda 2000 metrdan balandda joy-lashgan tog’ yaylovlari, mahalliy aholi bilan birga rus adabiyotida ham jeylav, djaylau deyiladi. Bu so’zning aylaq-ayloq shakli shevalarda va tarixiy yodgorliklarda saqlanib qolgan. So’z boshida keladigan }~y to-vushining tushib qolishi turkiy tillar uchun xarakterli: jagach — yagach — agach-og’och, yenju - inju «marvarid», jo’par - yipar — ipor (mushk).
Toshkent viloyatidagi Ohangaron vodiysi va shu yerda o’rta asrlarda mavjud bo’lgan davlat Iloq deb atalgan. Ba'zi bir adabiyotlarda bu nom Ayloq deb yozilgan. Alif va yoy harflari birikmasini ay yoki / deb ham o’qish mumkinligini hisobga olib bu tarixiy o’lkaning nomi Hoq boMganligiga ishonch bildirish mumkin.

Download 4,7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   145




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish