Ma’ruza matni

Topshiriqlar 
Tushunchalar tavsifi metodi orqali maktabgacha ta`limga oid asosiy atamalarni ko`rsatib 
bering
 
 
―Tushunchalar tavsifi‖ metodi 
Tushuncha 
Mazmuni 
Muhim belgilari 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Nazorat uchun savollar: 
1. Maktabgacha ta`limning asosiy mazmuni nimalardan iborat? 
2. Maktabgacha ta'limning ustuvor vazifalariga nimalar kiradi? 
3. Maktabgacha ta'limning maqsadi nimadan iborat? 
4. Maktabgacha ta`lim tizimi deganda nimani tushunasiz? 
 

---

MA‘RUZA MASHG‘ULOTLARI. 
10 
2-MODUL. MAKATABGACHA TA’LIMNING RIVOJLANISH BOSQICHLARI 
2-MAVZU: O‗ZBEKISTONDA MAKTABGACHA TA‘LIMNI TASHKIL ETILISHI
. 
Reja: 
1. Maktabgacha ta‘limni taraqqiyoti. 
2. O‘zbekiston Respublikasida islohotlar davrida maktabgacha ta‘limni rivojlantirish 
3. Maktabgacha ta‘lim tizimining tuzilish tavsifi 
4. Maktabgacha ta‘lim muassasalarini dasturiy-uslubiy ta‘minlash 
Tayanch tushunchalar:
maktabgacha ta`lim tizimi, boshqaruv tizimi, ta‘lim islohoti, maktabgcha 
tarbiya bo‗limlari, didaktik model. 
1. Maktabgacha ta‘limni taraqqiyoti. 
1891-1903 yillar davomida mablag‗ yo‗qligi sababli bog‘cha bir necha marta yopilgan. Ta‘lim-
tarbiyaga oid ilg‗or g‗oyalarning ta‘siri ostida Toshkentda 1903 yil fevral oyida ―Oilaviy ta‘lim-
tarbiyaviy to‗garagi‖ tashkil qilindi. To‗garak harbiy Ministr va Xalq maorifi tomonidan 
tasdiqlangan Ustav asosida ish boshladi. U o‗z oldiga quyidagi vazifalarni: 
1. Bolalarga ta‘lim-tarbiya berish usullarini rivojlantirish va takomillashtirishda yordam berish; 
2.
Pedagoglar bilan ota-onalarni va bolalar tarbiyasi ishini boshqaradigan kishilarni(oila, 
maktab va bolalar bog‗chasining yagona tarbiyaviy ta‘sir etishini belgilash maqsadida) bir-birlariga 
yaqinlashtirishni qo‗yadi. 
Bu to‗garakda maktabgacha seksiyasi ham faoliyat ko‗rsatgan. Ta‘lim-tarbiya to‗garagi yuzaga 
kelgunga qadar bolalar bog‗chasining tarbiyaviy ishida muayyan pedagogik tizim yo‗q edi, shu 
sababli to‗garak a‘zolari bolalar tarbiyasi bilan bog‗liq bo‗lgan masalalarni muhokama qilishar edi. 
Bolalar birinchi marta 4-yoshdan 6-yoshgacha va 6-10 yoshgacha bo‗lgan ikki xil yosh 
guruhlariga bo‗lindi. Mashg‗ulotlar, o‗yin va ko‗ngil ochishlar programmasi belgilab qo‗yildi. 
Harakatli o‗yilar, xor bo‗lib aytiladigan ashula, o‗qish, rasm chizish, loy va plastilindan narsalar 
yasash, gimnastika mashqlarini reglamentga soladigan jadval tuzildi. Ota-onalarning talabi bilan 
fransuz va nemis tillari o‗rgatilgan, bu ishlarni mutaxassislar tomonidan tekin amalga oshirilgan.