Ma`ruza internet tarmog’i va uning tashkil etilishi reja

Internetga bog`lanish.
Internet tarmog`iga ulanish ajratilgan aloqa kanali (optik tola, 
sun`iy ywldosh aloqasi, radiokanal, ajratilgan kommutatsiyalanmaydigan telefon liniyasi) 
bo‟yicha doimiy ulanish, shuningdek kommutatsiyalanadigan, ya`ni uzib-ulanadigan ulanish 
(Dial-ur access, Dial-ur) ko‟rinishida amalga oshiriladi. 
Telefon liniyasi orqali internetga ulanish.
Internet tarmog`iga oddiy telefon 
tarmoqlari orqali standart modem qurilmalari yordamida ulanish mumkin. Telefon liniyasi 
orqali Internetga ulanishda modem qurilmasidan tashqari maxsus dasturdan (protokol) ham 

---

foydalaniladi. Bunda ushbu dastur yordamida Internetga ulanganda telefon liniyasi band 
qilinadi, seans tugatgandan swng telefon tarmog`i bo‟shatiladi va unda boshqa foydalanuvchi 
foydalaniishi mumkin. Internetga ulanishni amalga oshiruvchi dasturning yutug`i shundaki, 
ular Internetga to‟g`ridan to‟g`ri ulanishga imkon beradi. 
Telefon liniyasi orqali «Chaqiruv» bo‟yicha Internetga bog`lanish Internet xizmatlarini 
taqdim etuvchi provayder bilan mijoz o‟rtasida amalga oshiriladi. Bunda foydalanuvchi 
mantiqiy nom (login) va maxfiy belgi (parol) yordamida Internetga to‟g`ridan-to‟g`ri ulanadi. 
Mobil aloqa vositalari yordamida internetga ulanish. 
Internet tarmog`iga nafaqat 
kabel yoki telefon liniyasi orqali simli ulanish mumkin, balki mobil aloqa vositalari yordamida 
simsiz ulanish ham mumkin. Internet tarmog`iga simsiz ulanish komp`yuter orqali yoki mobil 
telefonning o‟zida amalga oshiriladi. Agar komp`yuter orqali Internetga simsiz ulanish kerak 
bo‟lsa, u holda komp`yuterdan tashqari Internet xizmatlarini taqdim etuvchi operator yoki 
provayderning simsiz ishlovchi modemi yoki xuddi shu vazifani bajaruvchi mobil telefon 
apparati zarur.
Agar mobil telefonning o‟zida turib Internetga bog`lanish yoki undan foydalanish kerak 
bo‟lsa, u holda Internet xizmatlarini ko‟rsatuvchi mobil operatorning mijozi bo‟lishingiz va unda 
GPRS xizmati yoqilgan bo‟lishi talab qilinadi. Mobil aloqa vositalari yordamida Internetdan 
foydalanilganda WAP texnologiyasi internetdan simsiz foydalanish imkonini beradi. Mobil 
aloqa tarmoqlarida so‟rovlarni va ma`lumotlarni uzatish uchun GPRS transport xizmatidan 
foydalaniladi.