Маъруза №2-3 организмга ташқи мухит патоген омилларининг таъсири режа

Церебрал формаси.
Ўткир нур касаллигини ушбу формасида ўлим организмни нур 
олаѐтганда ѐки бир неча соат ичида рўй беради. Радиацион нурлар МНСда 
қайтариб бўлмайдиган ўзгаришлар чақиради. Бу асосан бош мия ва гипоталамусни 

---

11 
зарарланиши, булар эса паралитик 
синдромга, қон-томирлар тонусини 
пасайиши ва терморегуляцияни бузилиши билан намоѐн бўлади. 
2)
Ичак формаси.
Нур касалликни ушбу формасида ичак эпителийсида митотик 
бўлиниш тўхтайди, кўп миқдорда ўлади, организмдан оқсил, электролитлар, сув 
йўқолади, ичакни шиллиқ қавати ялонғоч бўлиб қолади, натижада инфекция 
кириши учун қулай шароит яратилади, бундан ташқари токсик моддалар таъсирида 
шок ҳолатига ҳам тушиши мумкин.
 
Клиник картинаси: Қайт қилиш, анорексия, ҳолсизланиш, тана ҳароратини 
ортиши, ахлатда қон бўлиши, ичакларда оғриқ ва паралитик ичак тутилиши 
кузатилади, ичак деворини барьер функцияси бузилиши ҳисобига перитонит келиб 
чиқиши мумкин. 
3)
Суяк кўмик формаси
(костно-мозговая) бунда 4та клиник давр тафовут қилинади. 
1-давр, бир неча соатдан, бир-икки кунгача давом этади, бу вақтда нерв ва гормонал 
тизим нурланишга нисбатан реакцияси кузатилади: бироз қўзғалганлик, бош оғриғи, 
пульс ва артериал босимни лабиллилиги, ички органларни функционал ўзгариши 
билан кечади. ОИТни бузилиши, яъни ич ўтки ва қайд қилиш билан намоѐн бўлади. 
Қисқа муддатли лейкоцитоз ва лимфоцитопения кузатилади, оғир формаларида 
нурланишдан карахтлик ҳам кузатилиши ҳам мумкин. 
Иккинчи давр, бироз ҳавфсизроқ, оғриқли симптомлар йўқолиб, лейкопения ва 
кучаювчи лимфоцитопения кузатилади. 
Учинчи даврда лейкопения, тромботопения, анемия кузатилади. Инфекцион 
асоратлар кузатилади, пневмания, чунки иммун тизими фаолияти сусаяди. Бемор 
териси қон талаш бўлиб кетади, сийдик, ахлат ва тупургисида қон бўлади, шу ҳолатда 
ўлиши ҳам мумкин. 
Тўртинчи босиқичи ўлим билан тугайди барча орган ва тизимларда қайтариб 
бўлмайдиган ўзгаришлар кузатилади.