-

Простата бези. Prostata 
Простата бези - prostata - эркаклар сийдик чиқариш найининг бошланғич 
қисми соҳасида жойлашади. Без сифатида эркаклар уруғининг суюқ қисмини 
ҳосил этишда қатнашади. Простата бези эндокрин без сифатида гармон 
ишлаб, қон таркибига ўтказади. Безнинг бир қисми силлиқ мушак 
толаларидан ташкил топган бўлиб, мушак толаларининг қисқариши сийдик 
билан уруғни аралашувига йўл қўймайди. Простата безининг асоси - basis 
prostatae - сийдик қопчаси томон йўналган; учи - apex чаноқ мушаклари 
тарафига йўналган. Олдинги юзаси facies anterior - чаноқ қов суякларига 
қараган, орқа юзаси - facies posterior - тўғри ичак томон қараган бўлади. 
Пастки латерал юзаси fаcies inferolatеralis дейилади. Безнинг орқа соҳасидан 
уруғ отувчи йўл тешиклари орасидаги безнинг қисмига isthmus prostatae ёки 
lobus medius дейилади. Қолган бўлимлари ўнг ва чап бўлак - lobi dexter et 
sinister дейилади. Безнинг бўлаклари қуйидаги бўлакчаларга ажралади: а) 
lobulus inferoposterior – пастки орқа бўлакча; б) lobulus inferoloteralis – пастки 
ён бўлакча; в) lobulus superomedialis – устки медиал бўлакча; г) lobulus 

---

104 
anteromediаlis – олдинги медиал бўлакча. Простата бези чаноқ диафрагмасига 
тегишли фасция - fasciа pelvis билан ўралган. Унинг остида қўшувчи тўқима, 
ҳамда силлиқ мушак толаларидан иборат capsula prostatica бўлади. 
Простатанинг асосий қисми безсимон ҳужайралардан ва силлиқ мушак 
толаларида ҳосил бўлади. Безнинг найи - ductuli prostatici - (20-30 та) сийдик 
чиқарув йўлининг орқа деворига, уруғ дўмбоқчалари - colliculus seminalis - 
соҳасига очиллади. Простата безининг мушак қисми substantia muscularis 
дейилади. Безнинг ташқи юзасидан қуйидаги мушаклар бошланади: а) m. 
puboprostaticus – қов суяги билан простата бези орасида ҳосил бўлади. б) m. 
vesicoprostoticus – сийдик қопчаси билан простата бези орасида ҳосил 
бўлади.