Ma’mur qahhorov

Vilyam Okkam
(1309-
1349), 
Rojer Bekon
(1214-1292) nominalizmni, 
Per Abelyar
(1079-1142) 
realizmni yoqlab, diqqatga molik chuqur falsafiy fikrlar bildirganlar.
Garbiy Evropa tarixida XIV-XVI asrlarni o“z ichiga olgan uyg‘onish 
davri dastlab Italiyada boshlangan, so’ngra uning gumanizmni - 
insonparvarlikni, inson jismoniy va ma’naviy go‘zalligini, aql-
tafakkurini ulug‘lagan badiiy-estetik va falsafiy g‘oyalar butun 
Evropa mamlakatlariga tarqalgan. Kapitalistik ishlab chiqarish 
munosabatlarining ildam rivojlanishi dunyoni insoniylik nuqtai 
nazaridan idrok etishga turtki berib, tabiatshunoslik va falsafa fanlari 
rivojiga keng yo‘l ochdi. Bular avvalo inson aql – tafakkurini o‘rta 
asrchilik sxolastik falsafasidan ozod qilishni, odamlar dunyoqarashini 
tabiiy – ilmiy va dunyoviy bilimlar bilan boyitishni nazarda tutar edi. 
Bu davrda astronomiya, matematika, mexanika, fizika, geografiya, 
fiziologiya soxalarida ilmiy izlanishlar kuchaydi, fan yutuqlaridan ilmiy 
dunyoqarash va xurfikrlik ruxidagi xulosalar chiqarildi. 
Nemis mutafakkiri va olimi