T O Y C H O Q
B o r b ir to y c h o q ,
D o ‘stim h a r c hoq.
P e s h o n a si
Q o rd e k oppoq.
K u n oralab,
Y u v ib -ta rab ,
Q a s h lay m a n shod
Q oqib qarab.
T o y c h a m b a rd a m ,
M e n g a h a m d a m .
Y o ‘rtib y u ra r,
K is h n a b tu ra r.
G o h gijinglab,
B o ‘y n in b u rar.
Birgalikda
0 ‘s a r h a m d a m ,
,,C h u h “
de sam gar,
Misoli par,
T o g ‘-u to s h d a n ,
U c h ib o ltar.
KEKSA KULOL VA SH O G IR D
(Afsona)
Yoshi oltm ishlardan oshgan bir m o ‘ysafid kulolning uyiga
o ‘g klini boshlab kelib:
— Taqsir, p e s h a n a m d a shu bitta-yu bitta o ‘g ‘ilcham bor.
K o ‘zim tirikligida biror h u n a rn in g boshini tutsin deb, sizni
qora
tortib keldim , — debdi.
Kulol sopol tovoqlarning chetlarini o ‘sm a rangiga b o ‘yab
turib:
— M ayli, eski o s h n a m iz iltim os q ila d ila r-u biz y o ‘q
deym izm i, — d e b iltifot k o ‘rsatibdi.
Shogird kulolnikida soz tu p ro q qazibdi, suv tashibdi, loy
qilibdi, o ‘c h o q q a o ‘t qalabdi, xullas, ustozning aytganlarini
bajo keltirib yuribdi.
U lar yasagan idish-tovoqlar xaridorlarga k u n d a n kunga
m a n z u r b o ‘lib, tez sotila boshlabdi.
O ra d a n bir n e c h a q ish -u yoz o ‘tg an d a n keyin shogird
„K ulolchilikning m iridan
sirigacha bilib o ld im , e ndi yugurdak
b o ‘lib y u r a m a n m i k‘, d e b o ‘ylabdi-da, ustozidan jav o b s o ‘rabdi.
Kulol b o ‘lsa:
— 0 ‘g ‘lim, h u n a r injiq narsa, sa b r-to q a t qilib, y a n a biror
yil q a ra shib-ne tib turganing m a ’qul edi, — debdi.
Shogirdning ichi pishib ketib, q o ‘y a rd a - q o ‘ym ay fotihasini
olibdi. Katta bozorga d o ‘kon o c h g a n
kunlari xaridorlar uning
212
piyola, choy n a k , k o ‘zachalarini talashib olib ketishibdi. Ustozi
b o ‘Isa:
— M ayli, oxiri xayrli b o ‘lsin! — deb o ‘z yum ushini
d a v o m e ttir a v e rib d i. O r a d a n u c h - t o ‘rt k u n o ‘t a r - o ‘tm a s
shogirdning ishi yurishm ay qolibdi, u n in g m ollarini birov
xarid qilm ay q o ‘yibdi.
C h u n k i u yasagan lagan, tovoqlarning
sirlari xiralashib, ustiga-ustak ko ‘chib ketayotgan emish.
U stozning bozori a w a lg isid an h a m qizib, tushlik qilishga
h a m q o ‘li tegm ay qolibdi. Oxiri shogird dastm oyasidan ajrab,
k o ‘p aziyatlar chekibdi. N ih o y a t kulolnikiga
m ing p ushaym on
bilan qaytib kelibdi.
— A y tm o v d im m i, s hoshm a gin, deb!
Kulol uning jo n ig a tag ‘in oro kiribdi.
O y d a n oy, k u n d a n kun o ‘tibdi. Sadoqatli shogirdiga kulol:
— B olam , alahsimay, razm solib tur! — d e b d i-d a qurigan
idishlarini bir-bir ,,p u f‘lab so‘ngra sir beribdi.
Shunda lagan-u
tovoqlarning chiroyi j u d a h a m ochilib, yarqirab ketibdi.
Shogird endi uning hunarini batafsil egallab olishga astoydil
bel b o g ‘labdi.
213