Малака тоифа йўналиши: Бошланғич таълим фани ўқитувчилари Тингловчилар контингенти

 
4-синфда
: 
асосан аввалги тушунчалар ривожлантирилиб, улар 
замирида фарзанд истиқболи, онага меҳр, иймон, мустақиллик, нафсни 
бошқариш, юрт тинчлиги, халқ фаровонлиги, миллатлараро тотувлик, бола 
ҳуқуқлари, ўзликни англаш каби тушунчалар берилган. 

---

42 
Бу тушунчаларни ўқувчилар онгига сингдиришда халқ оғзаки ижоди 
катта роль ўйнайди. Одобнома дарсларида мақол, афсона ва ривоятларнинг 
мазмуни ва моҳиятини очишга эътибор қаратиш лозим.
Жумладан, бошланғич синфда «Одобнома» дарсларини ўтишга алоҳида 
эътибор қаратилмоқда. Чунки биринчи Президентимиз И.А.Каримов қайта-
қайта таъкидлаганларидек, жамиятимизнинг келажаги, мутақиллигимизнинг 
тақдири ёш авлоднинг ахлоқий-маънавий жиҳатдан юксак тарбияланишига 
боғлиқ. Бундай тарбия беришда эса “Одобнома” фанининг ўрни ва роли 
беқиёсдир. 
«Одобнома» фанининг асосий мазмунини -халқимизнинг асрлар давомида 
тўпланган бой маънавий меъроси одоб-ахлоқ қоидалари ташкил этади. 
Мазкур фаннинг вазифаси эса ана шу маънавий мероси ёш авлодга етказиб 
беришдан иборат. 
Бугунги кунда мактабларда бошланғич синфлар учун “Одобнома“ 
дарсларига ҳафтасига бир соатдан ажратилган. Мазкур фан дарсларининг 
мазмун ва жиҳатини очиб бериш бошланғич синф ўқитувчисидан 
билимдонликни, 
одоб-ахлоқ 
қоидаларини 
чуқур 
билишни, 
касб 
маҳоратларини яхши эгаллаган бўлишни талаб қилади. 
1998-1999-ўқув йилидан бошлаб 1-4 синфларида тажриба сифатида 
“Одобнома” фани дастлаб ўқув режаси асосида ўқитиладиган бўлди. 
Шу муносабат билан бошланғич синфлар учун замон талабига мос 
“Одобнома” дастури яратилди. 
1-4 синф “Одобнома” дастури оддийдан мураккабликка қараб ривожланиб 
боради, бири иккинчисини тўлдиради, бойитади. Биринчи синфда “Одоб - 
саломдан бошланади” мавзусида ўқувчиларга дастлабки саломлашиш одоби 
ўргатилади. 2-синфда у аста-секин ривожлантириб “Яхши сўз жон озиғи” 
мавзусига боғланиб кетади. 3-синфдаги “Орасталик яхши одоб” мавзусига 
доир дарсдан инсонларни бир-бирига яқинлаштирувчи уларнинг одоби, очиқ 
чеҳраси эканлиги, 4-синфда «Одоб инсон зийнати» мавзусида саломлашиш 
инсондаги юксак фазилат эканлиги асосланиб берилади. 

---

43 
1-4-синф учун янги яратилган «Одобнома» дастурининг қиммати 
шундаки, керак бўлган ўринда Қуръон, Ҳадисдан фойдаланилган ҳолда 
диний ақидапарастликнинг олдини олиш масалалари ҳам очиб берилган. 
Ҳар бир бўлим ва мавзулар охирида ўқитувчи ёрдамига мавзу юзасидан 
адабиётлар рўйхати тавсия этилган. 
Бундан ташқари, “Одобнома” дастурида ҳар бир мавзу охирида 
ўқувчиларга амалий машғулот учун савол-топшириқлар бериш орқали 
ижодий ишлаш кўзда тутилган. 
Инсон қайси миллатга мансуб эканлиги ҳақидаги тасаввури билангина 
эмас, балки кишида миллатнинг тарихи, руҳияти, ҳозирги ҳолати ва 
хусусиятини тушуниш, ҳис қилиш шаклида мужассамлашган бўлади. 
Инсонда миллий онг ва ғурур бўлмаса, у ўзининг қайси миллатга 
мансублигини ҳис этмаса, унинг миллий қадриятларни англашини тасаввур 
қилиши қийин. Токи миллатлар, миллий мафкуралар мавжуд экан, миллий 
муносабатлар ҳам, миллий туйғулар ҳам, миллий қадриятлар ҳам сақланиб 
қолаверади.
“Одобнома” дарсларига ҳар бир синф учун йилига 34 соат 
ажратилган.