Maktabgacha yoshdagi

Dunyoqarash
– tartib-
ga solingan, yaxlit ongli tizimga aylantirilgan bilim, tasavvur va 

---

69
g‘oyalar majmui bo‘lib, u shaxsni ma’lum bir qolipda, o‘z shaxsiy 
qiyofasiga ega tarzda jamiyatda munosib o‘rin egallashga chor-
laydi. Mustaqillik davrida shakllanayotgan yangicha dunyoqa-
rash yoshlarda Vatanga sadoqatni, milliy qadriyatlar, an’analarni 
e’zozlashni, o‘z yaqinlariga mehribon va tanlagan yo‘liga, kas-
bi, maslagi hamda e’tiqodiga sodiqlikni nazarda tutadi. Yangicha 
fikrlash, ya’ni tafakkur aynan mustaqillik mafkurasi ruhida tarbi-
ya topib, sayqal topgan milliy ong, dunyoqarash va e’tiqod ham-
dir. 
Maqsadlar va ideallar. 
Ijtimoiylashuvning mas’uliyat his siga 
bog‘liq yo‘nalishlaridan yana biri shaxsda shakllanadigan maqsad-
lar va ideallar bo‘lib, ular shaxsni kelajakni bashorat qi lish, ertan-
gi kunini tasavvur qilish, uzoq va yaqinga mo‘ljallangan rejalarni 
amalga oshirishga tayyorligini ta’minlaydi. 
Maqsad
siz va rejasiz 
inson ma’naviyatsiz pessimistdir. Bu maqsadlar doimo o‘zining 
anglanganligi va shaxsning real imkoniyatlariga bog‘liqligi bi-
lan xarakterlanib, ularning shakllanishi va ongda o‘rnashishida 
ma’lum ma’noda ideallar ham muhim rol o‘ynaydi. 
Ideal-
lar
shaxsning hozirgi real imkoniyatlari chegarasidan tashqari-
dagi orzu-umidlari, ular ongida mavjud bo‘lsada, lekin ular har 
doim ham amalga oshmaydi. Chunki, ularning paydo bo‘lishiga 
sabab bevosita tashqi muhit bo‘lib, o‘sha ideallar obyekti bilan 
shaxs imkoniyatlari o‘rtasida tafovut bo‘lishi mumkin. Masalan, 
o‘smirning ideali otasi, u otasidek mashhur va el suygan san’atkor 
bo‘lmoqchi. Bu orzuga yaqin kelajakda erishib bo‘lmaydi, le-
kin aynan ana shunday ideallar odamga maqsadlar qo‘yib, unga 
erishish yo‘lidagi qiyinchiliklarni yengishga irodani safarbar qi-
lishga yordam berishi tabiiy.
Shaxsning o‘z-o‘zini anglashi, o‘z-o‘zini baholashi va tarbiyalashi-
ning tarkibiy qismlari