Maktabgacha yoshdagi bolalar psixologiyasi

Shaxsning shakllanishi va uning rivojlanishiga ta’sir qiluvchi omillar

Shaxs kishining hayot kechirishi sharoitlarida, faoliyati, mehnat qilishi, o‘qish jarayonida shakllanadi. Shaxsning shakl- lanishi jarayonlarida guruh va jamoalarda amalga oshiriladigan ta’lim-tarbiya yetakchi o‘rin egallaydi. Shaxsning shaklfanishi ikki xil ma’noda qo‘llaniladi:

1. 
   Shaxsning shakllanishi uning rivojlanishi, ana shu rivojla- nish jarayoni va uning natijasi ekanligi. Bu ma’no shaxs shakl- lanishiga psixologik yondashuv hisoblanadi. Uning vazifasi biror maqsadga qaratilgan tarbiyaviy ta’sirlar o‘tkazish sharoi- tida rivojlanayotgan shaxsda nimalar mavjudligini (mavjud bo‘lgan, tajriba yo‘li bilan aniqlanadigan, namoyon bo‘ladigan) va nimalar bo‘lishi mumkinligini aniqlashdan iboratdir. Psixo­logiya ma’lum jamoadagi konkret insonlarda shaxsiy fa- zilatlar shakllanganligining boshlang‘ich darajasini, ma’lum ta’sirlarning natijasini, nimalar shakllandi-yu, nimalar vazifa bo‘lib qolganini, qaysi o‘zgarish bola shaxsining shakllanishiga samarali ta’sir etdi yoki samarasiz bo‘lganini, qanday qiyinchi- liklarga duch keldi-yu, qanday yutuqlar bo‘lgani va boshqalar- ni aniqlaydi.
   
2.