1–topshiriq. Sifat turkumi yuzasidan o`quvchilarda qanday ko`nikma va malakalar hosil qilinadi ? Tarmoqlash usulida javob tayyorlang. Har bir kalit so`zni izohlab bering.
Namuna
Boshqa so`z turkumlaridan belgi bildiruvchi so`zlarni farqlay oladilar
|
|
So`roqlari asosida ajratadilar
|
|
Ma’no turlariga ajrata biladilar
|
|
|
|
|
|
Ko`chma ma’noda qo`llanishini
|
|
Ko`nikma va malakalar
|
|
Nutqda fodalana oladilar
|
|
|
|
|
|
Imlosi
|
|
To`g’ri talafuzi
|
|
Ma’nodagi bo`linishi
|
2–topshiriq. Sifat turkumini sinflar bo`yicha rejalashtirish jadvalingizni doskaga qo`ying. Guruhlar bir-birlarining rejasidagi kamchiliklarni aniqlaydi va izohlab beradi.
3–topshiriq.«Lahzada aql charhi» o`yini. Konvertda berilgan savollarni kichik guruhga bo`lib oladilar va javobini aytadi.
1-guruh uchun savol va topshiriqlar.
Sifatni o`rganishning tayyorlov davri maqsadi va ish turlarini ayting.
Sifat atamasi bilan tanishtirishda o`quvchilarning qaysi bilimlariga asoslaniladi?
Sifatning ma’no turlarini qaysi metodlarda o`rgatishni samarali deb hisoblaysiz?
Sifatni o`tishda qanday leksik mashqlar uyushtiriladi?
2-guruh uchun savol va topshiriqlar.
Sifatni o`rganishning birinchi bosqichi maqsadi va vazifalarini ayting?
Sifat yasovchi qo`shimchalarni o`rgatishda o`quvchilarning qaysi bilimlariga asoslaniladi?
Sifatning belgisini kuchaytirib va kamaytirib ifodalanilashini qaysi usulda tushuntirasiz.
Sifatni mustahkamlashda qaysi imloviy mashqlardan foydalaniladi?
2-ilova
269-mashq. Matnni o`qing. Qanday?, qanaqa?so`roqlariga javob bo`lgan so`zlarni o`zi bog’langan ot bilan ko`chiring.
Qor yog’yapti. Bolalarni beg’ubor qalbi daryoday to`lib toshyapti. Bahorda ko`m-ko`k o`tloqlardan oppoq kapalaklarni ushlamoqchi bo`lganday har bir zarrachaga talpinishadi. Qorning bir parchasi qizchaning oppoq hovuchiga qo`ndi. Qor qizchaning qo`lida tip-tiniq shudring tomchisiga aylanadi. Bir zumda hamma yoq choyshabga burkanadi. Bolalar oppoq qorlarni dumaloqlab , qorbo`ron o`ynashdi.
Sifatlar nimaning (narsa yoki Shaxsning) belgisini bildiryapti? Beg’ubor so`ziga ma’nodosh so`zlar topib yozing.
278-mashq.O`qing. Birikmalardan qatnashtirib gaplar tuzing. Tuzgan gaplaringizdan matn hosil bo`lsin. Matnga sarlavha qo`yib yozing.
Ayyor tulki, katta tulki, oppoq qor, qalin qor, chiroyli archa, ko`m-ko`k archa, musaffo havo, sovuq havo.
282-mashq. O`qing. Ajratib ko`rsatilgan sifatlarga berilgan sifatlar ichidan yaqin ma’nolilarini toping, namunadagidek yozing.
Namuna: ko`rkam, chiroyli, …
Ko`rkam, sezgir, katta, chaqqon, chiroyli, epchil, ziyrak, ulkan, shod, jasur, xursand, qahramon.
Berilgan sifatlardan qatnashtirib gaplar tuzing.
286-mashq. Sifatlarni ma’nosiga ko`ra guruhlang.
Keng, taxir, kichkina, bepoyon, egri, cheksiz, qiyshiq, botir, tor, shirin, jasur, dumaloq, yam-yashil, sahiy, aqlli, qip-qizil, achchiq, yaraloq.
300-mashq. Matnni o`qing. Rassom shu matn mazmuniga mos rasm chizishda qaysi so`zlarga e’tibor bergan bo`lardi.
Mashina to`xtashi bilan Vohidni yalangoyoq, yalangbosh bolalar qurshab oldilar.
Vohidni ota-bobolaridan qolgan keksa tutning tagida onasi qarshi oldi. Onasi – Rizvon xola ko`kimtir, guldor ko`ylak kiygan. Boshiga oppoq ro`mol o`ragan, oyog’iga chiroyli amirkon kavush kiygan edi. CHetroqda ayvonning ustuniga suyanib singlisi turardi. U ilgarigi sho`x, quvnoq, erka Zarifa emas. Oppoq, yumaloq yuzi uyatdan qizarib to`rgan chiroyli qiz edi.
Odil Yoqubov
314-mashq. Sifatlarni so`roqlar yordamida aniqlang, ularni o`zi bog’langan so`z bilan birga ko`chiring va gapdagi vazifani ayting.
She’rni ifodali o`qing.
Ona – Vatanimizga
Tip-tiniq osmon kerak.
Biz yashagan zamonga
Pokiza bog’bon kerak.
|
|
Dum-dumaloq chigitcha
O`xshab jimit koptokka .
Balki tug’ma qarindosh
Ona-er-u oftobga.
|
Q.O`taev. Qurbon Hikmat.
Ko`chiring. Sifatlarni aniqlang, ularning qaysi so`zga bog’langanini chizmada tasvirlang.
Namuna: ko`m-ko`k osmon.
Sifatlarni yozilishini tushuntiring. Jimit, pokiza so`zlariga ma’nodosh sifat toping.
2-guruh uchun:
Do'stlaringiz bilan baham: |