Mahsuldor qatlamlarni ochish va

11.6. Qatlamdan oqimni chaqirishda quduqqa gazli kislota va azot bilan ishlov 
berish texnologiyasi 
Qatlamga AKA (azot kislotali aralashma) bilan ishlov berish texnologiyasi 
kuchli ifloslangan yoki kuchsiz o‗tkazuvchan mahsuldor qatlamni kollektor xossani 
tiklash va yaxshilash uchun mo‗ljallangan bo‗lib, neft va gaz oqimini chaqirishni va 
neftgazberuvchanlikni oshirishni yaxshilaydi. 
Ko‗chma AGU-8K azotli gazlashtirish qurilmasidan foydalanib, qatlamga azot 
kislotali ishlov berish texnologiyasida perforatsiya teshiklari orqali mahsuldor 
qatlamning tubi zonasiga, ketma-ketlikda porsiyali siqilgan gazsimon azotning va 
gazlantirilgan azot kislotasi haydaladi, qatlam suv neft yoki gazlangan azotli suyuqlik 
(ko‗pik) bilan bostiriladi. 
Azot kislotali aralashmani yuqori faolligiga bog‗liq bo‗lib hamda quduq tubi 
zonasida filtratsiya jarayonida to‗liq neytrallashuviga ega bo‗lganligi uchun kislotani 
ta‘sirlanishga ushlab turishni keragi bo‗lmaydi.
Shuning uchun bostirish tugatilgandan keyin, birdaniga quduqni o‗zlashtirishga 
kirishiladi, quduq ustiga bosimni sekin asta pasaytirib, qatlamdan kislotaning 
reaksiya mahsulotlari olib chiqiladi va buning uchun quduqdan oqimni chaqirish 
uchun kerakli depressiya hosil qilinadi. 
AKA-ishlov berishdagi yer usti va quduq usti jihozlarining bog‗lanma sxemasi. 
11.6-rasmda keltirilgan. Kislotali eritmaning gazsimon azot bilan aralashmasini 
tayyorlash texnologiyasi xuddi gazlangan suyuqlikni tayyorlash texnologiyasiga 
o‗xshashdir. 
Quduqdagi bosimning o‗zgarishini kuzatib borish kerak. Azot suyuqligining 
aralashmasini quduqqa haydashdagi bosimi aeratorlardan foydalanilganda 20 MPa-
dan oshib ketmasligi kerak. Suyuqlik gazli ejektorlardan foydalanilganda ishlatish 
tizmasini mustahkamligini va quduq ustining armaturasi hisobga olinganda 35 MPa 
dan oshmasligi kerak. Kislotali eritmalarni va ingibitorlarngi retsepturasini tanlashda, 
shu konning ma‘lumotlari asosida hamda kollektordagi tog‗ jinslarining mineralogik 
tarkibi va ularni zichlanish darajasini hisobga olinib tanlanadi.

---