Mahsuldor qatlamlarni ochish va

11.4-rasm. Gazsimon agent bilan qatlamdan oqimni chaqirish jarayonini hisoblash 
uchun nomogramma (
ρ
s 
= 850 kv/m
3
). 
 
T,soat 
V
gaz, 
ming.m
3 
N, ming.m 
P, MPa 

---

11.5-rasm. Qatlamdan oqimni gazsimon azot bilan chaqirish jarayonini hisoblash 
uchun nomogramma. 
P
u
, P
b
– quduq ustidagi va boshmoq liftidagi azotni quduqqa haydashdagi 
bosim, MPa; 
P
o‘r
– azot bilan to‗ldirilgan quduqdagi bosim, MPa, A,B – quvurning 
orqa tarafi fazosiga va liftga haydash; 
d
1
= 73 mm; 
D
k
= 146 mm.
11.2-jadval 
Rasmdagi egrilik radiusi 
1 
2 
3 
4 
Tugallash usullari 
A 
A 
B 
B 
q
a
, nm
3
/ daq 
6 
12 
6 
12 
Nomogramma bo‗yicha o‗rnatilgan gazning hajmi shunday qiymatgacha 
oshiriladiki, qatlamdan boshlang‗ich bosqichda oqimni chaqirishda kerakli 
drenajlashtirishni ta‘minlaydi.
Nomogrammadan foydalanishda teskari masala yechiladi.
Masalan joylashgan azotning xajmi bo‗yicha quduqning chegaralangan 
chuqurligini aniqlash mumkin.
Oqimni chaqirish ishlarini boshlashdan oldin quduqning tubigacha NKQ 
tushiriladi va quduq yuviladi. Undan keyin esa NKQ – ko‗tariladi va boshmoq 
perforatsiya oralig‗idan 5’10 metr yuqori oraliqqa o‗rnatiladi.
Quduqning usti jihozlangandan so‗ng quduqdagi suyuqlik gazsimon azot bilan 
almashtiriladi.
T,soat 
V
gaz, 
ming.m
3 
N, ming.m 
P, MPa 

---

413