Mahsuldor qatlamlarni ochish va

7.14-rasm. PD –YAG pakeri 
a,b - 1 PD- YAG pakeri; tashqi diametri 136, 140, 145 mm-ga teng; v- 2PD – YAG tashqi diametri 
185, 210 mm.ga teng. 1-yakor korpusi: 2-aylanali plashka; 3-manjet; 4-stvol; 5-shlips; 6-itargich; 7-
silindr; 8-porshen; 
Pakerlar 1PYA –YAG va 2ΠD-YAG (7.14-rasm) ishlatish tizmasining 
quvurlarini fazosini va qatlam zonasida uni ta‘sirlardan himoyalash uchun 
mo‗ljallangan. NKQ – ga bosim berilib pakerni o‗tkazish amalga oshiriladi, egarga 
sharik tashlanadi, pakerning ko‗ndalang kesimi bekitiladi (7.14-rasm, a,b). 
Quvurlardagi bosimni ta‘sirida plashka ishlatish tizmasining devoriga yakorlanadi va 
yuqoridagi yakor tashqari siljitiladi. Paker 1ΠD –YAG da suyuqlik B teshik orqali 
zalotnikka kirib keladi, uni pastga siljitadi, vintlarni qirqadi va porshen bilan birikib 
turgan qisilmadan chiqadi. Porshen itargich orqali manjetlarni qisadi, ishlatish 

---

tizmasining devorida zichlanma hosil qiladi. Bir vaqtda zalotnik konusli plashkaga 
siljitadi, ularni ishlatish tizmasida tadbiq bo‗lishiga majbur qiladi va unda 
yakorlanadi.
Silindr va shlipslar qirqilmasi birgalikda konus bilan pastga siljiydi, 
manjetlarni va plashkalarni ishchi holatini qayd qiladi. Quvurlar tizmasi ko‗tarilganda 
va tortilganda pakerni bo‗shatadi, natijada vintlar qirqiladi va stvol plashka 
tutqichdan bo‗shatiladi. Stvolning yuqoriga qarab harakatlanishi davom ettirilganda 
manjetlar qisiladi. Bunda stvol porshenga borib tayanadi, uni silindrga tirkalguncha 
olib boradi, o‗z navbatida plashkaga nisbatan konusni siljitadi va ularni bo‗shatadi.
Quvurlardagi bosim ko‗tarilganda va vintlar qirqilganda pakerning o‗tish 
teshigi ochiladi.
Pakerdan qatlam agenti bosim ostida stvoldagi o‗tish teshigi orqali silindrga 
borib tushadi. Vintlar quvurtutqichlar bilan qirqilgandan keyin u yuqoriga ko‗tariladi 
va plashka konusga tortiladi va bir vaqtda manjetni qisadi. Pastki plashkani 
yakorlanishi sodir bo‗ladi va paker bilan ishlatish tizmasi qisiladi. Plashkalarni 
teskariga siljishiga shlipslar to‗sqinlik qiladi. Vintlar qirqilib NKQlarning tizmasi 
ko‗tarilgandan keyin paker birdaniga bo‗shaydi, bunda stvolning burtiki konusga 
tiraladi va uni plashkaga nisbatan siljitadi (5.14-rasm, b) 2PD-YAG pakerning asosiy 
xususiyati plashka tagidagi bo‗shliqni A teshik orqali paker tagidagi zona bilan 
birikishini hisobiga plashkaga yuqoridagi yakorning doimiy yakorlanishidir. Paker 
o‗tkazilganda qatlam agentining bosimi ta‘sirida quvurning bo‗shlig‗idan B teshik 
orqali zolotnik tagiga va konusga kirib keladi. Zolotnik vintlarni qirqadi, porshen va 
konusni ushlab turgan joydan bo‗shatib yuqoriga siljiydi. Halqa bilan silindrga 
zichlangan konus bosim ta‘siri ostida plashkaga kiradi, ishlatish tizmasining devoriga 
siljishga majbur qiladi va yakorlydi. 
Bir vaqtda porshen zolotnik bilan birgalikda hamda itargich yuqoriga siljiydi 
va manjetni qisadi. Bunda shlipslar itargichning qirqimlariga kontaktlashadi, 
manjetlarni va plashkalarni ishchi holatda qaydlaydi. Quvurlar tizmasi yuqoriga 
ko‗tarilganda vintlar qirqiladi va paker bo‗shatiladi. 

---

303
Stvol yakor korpusi bilan birgalikda ko‗tarildi va manjetni bo‗shatadi, itargich 
burtigi silindrni ko‗taradi, konusni plashkadan chiqaradi va uni bo‗shatadi. Yuqori 
yakorning 
plashkasi, 
manjet 
germetizatsiyalanadi 
va 
plashkadagi 
bosim 
muvozanatlashgandan keyin bo‗shatiladi. 
PD – YAGM paker yuqoridagi va pastdagi yakorlovchi moslamalardan, 
zichlagichlardan, klapanli moslamalardan va gidravlik uzatmalardan tashkil topgan. 
Paker quduqqa nasos quvurlarida tushiriladi, uning egariga sharik tashlanadi va 
bosim hosil qilinadi, uning ta‘sirida plashka radial siljib harakatlanadi va ishlatish 
tizmasining devoriga yakorlanadi. Suyuqlik B teshik orqali porshenning tagiga 
to‗planadi va uni yuqoriga siljitadi, natijada vintlar qirqiladi va qisilmalar 
bo‗shatiladi, konus esa pastga siljib, plashkani siljitadi va uni yakorlaydi. Bir 
vaqtning o‗zida manjet qisiladi.
Ajratishlarning germetikligi quvur og‗irligi hisobiga o‗qli yuklama hosil 
qilinadi, uning ta‘sirida vintlar qirqiladi, stvol vtulka bilan birgalikda pastga 
harakatlanadi va qo‗shimcha holda manjetni qisadi. Plashkaning va manjetning ishchi 
holati qaydlashni shlipslar ta‘minlaydi, porshen va plashkani teskari siljishini oldini 
oladi. Pakerda klapan o‗rnatilgan bo‗lib, uni quduqdan ko‗tarib olishdan oldin paker 
tagining zonasida yuvish amalga oshiriladi. Tizma quvurlari yuqoriga tortilganda 
shtok yuqoriga siljiydi, A teshikni ochadi va uning yordamida quvur fazosi quvurning 
orqa fazosi bilan ulanadi. Yuvilgandan keyin quvurlardagi bosim pasayadi, uning 
evaziga plashkalar bo‗shatiladi.