Mahsuldor qatlamlarni ochish va

7.13-rasm. PN-YAGM pakeri. 
1-mufta; 2-tayanch; 3-manjet; 
4-stvol; 5-kiydirma; 6-korpus; 
7-shponka; 8-plashka; 9-plashka tutqich; 10-
vint; 11-g‗ilof;
12-porshen; 13-klapan korpusi; 
14-sharik; 15-egar; 16-qirqiluvchi vint. 
PN-YAM turidagi paker neft va gaz quduqlaridagi ishlatish tizmasini oraliq 
fazosini ajratish va qatlam tubi zonasidagi hosil bo‗ladigan bosimdan himoya qilish 
uchun mo‗ljallangan. Paker zichlovchi moslamalardan, plashkali mexanizmlardan va 
bayonet turidagi fiksatordan tashkil topgan (7.12-rasm). Pakerning stvoliga erkin 
holda konus va zichlovchi manjet joylashtirilgan. Plashkalar plashka tutqichning 
ariqchasiga kiradi va tashqi diametri 118 va 136 mm pakerlarda paker uchun 
ushlagichning prujinasining kuchi ta‘sirida konusga qisiladi (7.12-rasm, b). 

---

 Boshqa pakerlarda plashka tutqich stvol va slindrli qisgichga biriktiriladi 
(7.12-rasm,
a
). Chiroqning korpusi qulf bilan biriktirilgan, unda figurali oriqcha 
mavjud bo‗lib, u orqali barmoq siljiydi va stvol bilan bog‗langan.
Pakerga hisobiy yuklanmani hosil qilib quvurni kerakli qiymatgacha 
mahkamlab, pakerni o‗tkazish tugallanadi, bunda u 1,5 -2 marta o‗ng tomonga 
aylantiriladi va keyin esa pastga tushiriladi. Boshmoqlarni ishlatish tizmasining 
devoriga ishqalanishi evaziga chiroq va plashka korpusning qo‗zg‗almasligi 
ta‘minlanadi. Barmoq buralganda figurali ariqcha orqali sirpanadi va stvol bilan 
birgalikda pastga tushadi.
Pakerda stvolning harakatida konus plashkani siljitadi va eng so‗ngida ishlatish 
tizmasining devoriga yakorlaydi (7.12-rasm,b). Pakerda stvol boshcha, tirgak, 
manjetlar, plashkalar va plashka tutqichlar bilan birgalikda tushib silindrga tayanadi 
(tirkaladi). Bunda stvol plashkani radial yo‗nalishda siljitadi va uni yakorlaydi. 
Ajratilgan fazolarda manjetni qisish va pakerni germetiklash uchun pakerning stvoli 
NKQ,ning og‗irligi hisobiga pastga tushiriladi. 
Quduqdan quvur ko‗tarilganda paker ham ko‗tariladi. Bunda manjetlar 
bo‗shatiladi, stvol esa o‗zining burtiki orqali konusni plashka tagidan bo‗shatadi, 
hamda plashka korpusini ham bo‗shatadi va uni dastlabki holatiga keltiradi.
Quvurni ko‗tarishda va ularni chap tomonga 1,5-2 marta aylantirganda 
stvoldagi barmoq qulfning figurali oriqchasiga avtomatik ravishda kiradi, va uning 
hisobiga paker quduqdan ko‗tarib olinmasdan ikkinchi marta qaytadan o‗tkaziladi.
PN-YAGM pakeri zichlovchi, yakorlovchi, klapanli moslamalar va gadravlik 
uzatmadan tashkil topgan. Pakerni o‗tkazish uchun NQKga shar tashlanadi va bosim 
hosil qilinadi. Bosim 10 MPa bo‗lganda porshen plashka tutqichni itaradi, vintlarni 
qirqadi, plashka konusga suriladi, ishlatish tizmasining devoriga tayanadi, zichlovchi 
manjetni qisish uchun tirgak hosil qiladi. Quvurlarning og‗irligi ta‘sirida plashkalar 
ishlatish tizmasining devori bilan ilashadi, ajratishni yakorlanishini va germetikligini 
ta‘minlaydi, bosim 21 MPa –ga ko‗chaytirilganda pakerning o‗tish teshigi ochiladi. 

---

301
Vintlar qirqiladi va egar shar bilan pastga tushadi. O‗qli yuklanma olinganda 
manjet bo‗shatiladi, stvol yuqoriga harakatlanadi, plashkani bo‗shatib o‗zi bilan 
birgalikda konusni olib ketadi.