Amaliy dasturlar. Kompyuterdan amaliy maqsadda foydalanish imkonini beruvchi, masalan, matn tayyorlash, elektron jadval bilan ishlash, malumotlar bazasini yaratish va yuritish, biror fan boyicha orgatish va sinov ishlarini amalga oshiruvchi dasturlar, grafik va video axborotlarni qayta ishlash, Internetdagi Web-saytlarni korish uchun moljallangan brauzerlar va shunga oxshash maqsadlarda ishlatiluvchi dasturlar amaliy dasturlar deyiladi.
Sistemaviy dasturlar. Sistemaviy dasturlar taminoti deganda avvalo operatsion sistema tushuniladi. Operatsion sistema maxsus dastur, aniqrogi dasturlar majmuasi bolib, u kompyuter qurilmalarining ishini (mikroprotsessor orqali) boshqaradi, turli qurilmalarining boshqa dasturlar tomonidan ishlatilishini tashkillashtiradi, bir necha dasturlarning birgalikda ishlashini, xotira qurilmalarida malumotlarni saqlanishi, ularning xavfsizligi va butunligini taminlaydi. Tarmoq operatsion sistemalari bir necha kompyuterlarni lokal kompyuter tarmogiga birlashtirish, kompyuterlar ortasida malumotlar almashinuvi va resurslarini taqsimlashni amalga oshiradi..
Dasturlash tiziminingri. Kompyuter uchun yangi dasturlar yaratishda qollaniladigan dasturiy vositalar dasturlash tizimlari deyiladi.
Operatsion sistemalar xaqida umumiy malumotlar.
Sistemaviy dasturlar orasida operatsion sistemalar alohida ahamiyatga ega.
Microsoft firmasi garchand Windows dasturini dastlab 1983 yilda yaratgan.
Kompyuterlar dasturiy taminotining asosiy qismini amaliy dasturlar tashkil etadi. Quyida amaliy dasturlarning keng tarqalgan turlari keltirilgan.
Kompyuter oyinlarini yaratish jarayonida quyidagi matn va grafik muharrirlar hamda taqdimot yaratish dasturlari bilan tanishaylik.
Grafik muxarriri haqida malumot.
Axborotni grafik shaklda ishlab chiqish, taqdim etish, ularga ishlov berish, shuningdek, grafik obyektlar va fayllarda bolgan nografik obyektlar ortasida boglanish ornatishni informatikada kompyuter grafikasi deb atash qabul qilingan. Kompyuter grafikasi uch turga bolinadi: rastrli grafika, vektorli grafika va fraktal grafika. Ular ortasidagi asosiy farq nurning displey ekrandan otish usulidan iborat. Eslab qoluvchi elektron-nurli trubka (ENT)larga ega vektorli qurilmalarda nur berilgan trayektoriya boylab bir marta chopib otadi, uning izi esa ekranda keyingi boyruk berilgungacha saqlanib koladi. Demak, vektorli grafikaning asosiy elementi chizikdir.
Vektorli grafika bilan ishlovchi dasturiy vositalar birinchi navbatda tasvirlarni yaratishga moljallangan. Bunday vositalar reklama agentliklarida, dizaynerlik byurolarida va nashriyotlarda qollaniladi..
Rastrli grafika vositalari bilan tayyorlangan tasvirlar kompyuter dasturlar yordamida kamdan-kam holdagina yaratiladi. Kopincha ushbu maqsadda rassom tayyorlagan tasvirlar yoki rasmlar skanerlanadi. Rastrli tasvirlar bilan ishlashga moljallangan kopgina grafik muxarrirlar asosan tasvirlarga ishlov berishga moljallangan. Internet tizimida koproq rastrli tasvirlar qollanilmokda.
Fraktal badiiy kompozitsiyani yaratish bu tasvirni chizish yoki jihozlash emas, balki uni dasturlashdir, yani bunda tasvirlar formulalar yordamida koriladi. Fraktal grafika odatda oyin dasturlarida qollaniladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |