M tojiyev, I. Nigmatov


Radioaktiv moddalardan zaharlangan hududda birinchi tibbiy



Download 8,77 Mb.
Pdf ko'rish
bet219/244
Sana28.10.2022
Hajmi8,77 Mb.
#857945
1   ...   215   216   217   218   219   220   221   222   ...   244
Bog'liq
Hayot faoliyati xavfsizligi. Tojiboyev M. Nigmatov M

Radioaktiv moddalardan zaharlangan hududda birinchi tibbiy
yordam 
ko‘rsatishda, aw alo, zararlangan odamning hayotini saqlab qo- 
lishga aloqador bo‘lgan chora-tadbiriar amalga oshiriladi. So‘ngra tashqi 
gamma-nur ta’sirini bartaraf etish yoki kamaytirish zarur, buning uchun 
himova 'inshootlaridan: pana joylar, chuqurlikdagi binolar, g ‘isht, be- 
tondan qurilgan imoratlar va boshqa binolardan foydalaniladi. Radioak­
tiv moddalaming badan va shiiliq pardalarga ta’sir qilib borishiga yo‘1 
qo‘ymaslik uchun qisman sanitariya ishlovi o‘tkaziladi va kiyim-kechak 
hamda poyabzal qisman dezaktivatsiya qilinadi. Qisman sanitar ishlovi 
badanning ochiq qismlarini toza suv bilan yuvish yoki hoTlangan tam- 
ponlar bilan artish yo‘li bilan o‘tkaziladi. Zararlangan odamning ko‘zlari
245


yuviladi, og‘zini chayqab tashlash uchun suv beriladi. So‘ngra unga res­
pirator kiygazib yoki paxta-dokali b o g iam taqib yoki og‘zi bilan bumini 
sochiq, ro‘mol, sharf bilan berkitib, kiyim-kechaklari qisman dezaktivatsi- 
yadan o'tkaziladi. Bunda kiyimdan supurib-qoqib tushiriladigan radioak- 
tiv chang boshqalarga tegmaydigan bo‘lishi uchun shamolnmg yo‘nalishi 
hisobga olinadi.
Radioaktiv m oddalar organizm ichiga tushib qolgan bo‘lsa, m e’da 
yuviladi, odamga adsorbsiyalovchi m oddalar (faollashtirilgan ko‘mir) 
ichiriladi. Ko‘ngil aynib, behuzur b o ‘lsa, shaxsiy dorigidan qusishga 
qarshi modda olib ichiriladi. N ur ta ’siriga uchragan odam yuqumli 
kasalliklarga moyil b o‘lib qoladi, shunga ko‘ra bunday kasalliklarn- 
ing oldini olish maqsadida bakteriyalarga qarshi № 2 vositani ichish 
tavsiya etiladi.
12.11. Yurak faoliyati va nafas oiish to‘satdan to‘xtab qolganida
birinchi tibbiy yordam berish
Yurak faoliyati to‘satdan to‘xtab, odam nafas olmay qolgan mahalda 
klinik o ‘Jim holati boshlanadi. Yurakni darrov bilvosita uqalash va sun’iy 
nafas oldirishga kirishiladigan bo‘lsa, bir qancha hollarda odamni qutqa- 
rib qolish mumkin bo‘ladi. Odam elektr tokidan zararlanganida, suv- 
ga cho‘kkanida va nafas yo‘llari bosilib yoki tiqilib qolgan boshqa bir 
qancha hollarda yurak faoliyati birdan to ‘xtab qolishi mumkin. Bunda 
sun’iy nafas oldirish uchun o‘pkaga havo yuborishga imkon beradigan 
maxsus apparatlardan foydalanish hammadan ko‘ra ko‘proq naf beradi. 
Ana shunday apparatlar bo‘lmagan taqdirda har xil usullar bilan sun’iy 
nafas oldiriladi, masalan, «og'izdan ogVizga» nafas berish usuli. Sun’iy 
nafas oldirishga kirishishdan avval shikastlangan odamni chalqancha 
yotqizib, havo o‘tkazuvchi yo‘llari havo o ‘tishi uchun ochiq turganiga 
ishonch hosil qilish kerak, buning uchun uning boshini imkoni boricha 
ko‘proq orqaga engashtirib qo‘yiladi. Jag‘lari qisiiib qolgan bo‘lsa, pastki 
jag ‘ini oldinga tortib engagiga bosish, og'zini ochish, so‘ngra salfetka 
bilan og‘iz bo‘shlig‘ini so‘lak yoki quruq massalardan tozalab olish va 
sun’iy nafas oldirishga kirishish: shikastlangan odamning ochiq turgan 
og‘ziga bir qavat salfetka (dastro‘mol) qo‘yib, bumini qisish, chuqur na­
fas olib, lablami shikastlangan odam lablariga mahkam taqash va ger- 
metik qilib turib, kuch bilan uning og‘ziga havo puflab kiritish kerak.

Download 8,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   215   216   217   218   219   220   221   222   ...   244




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish