M. R. Tursunova xalqaro menejment

Turizm tarmog’idagi erkin iqtsiodiy zonalar
O‘zbekistonda “Chorvoq” erkin turistik zonasi tashkil etiladi.O‘zbekiston Prezidenti 
Shavkat Mirziyoyev 5-dekabr kuni “Chorvoq” erkin turistik zonasini tashkil etish 
to‘g‘risidagi farmonni imzoladi, deb yozadi “Gazeta.uz”. Hujjat Toshkent viloyatining 
sayyohlik salohiyatini rivojlantirish, hududga chet ellik va mahallik sayyohlarni jalb qilish 
uchun qulay sharoitlarni yaratish, zamonaviy infratuzilmalarni rivojlantirish hamda 
turistik, mehmonxona va transport xizmatlari sifatini yaxshilashga qaratilgan.
O‘zbekistondagi birinchi erkin turistik zona Chimyon-Chorvoq rekreatsiya hududida 
tashkil etiladi. Uning hududida zamonaviy mehmonxona majmualarini, madaniy-
sog‘lomlashtirish, savdo-ko‘ngilochar va turistik ahamiyatdagi boshqa obyektlar, 
shuningdek zamonaviy muhandislik infratuzilmalari barpo etiladi. Farmonda hududning 
ekomuhiti imkoniyatlarini hisobga olgan holda o‘ziga xos turistik yo‘nalishlarni tashkil 
etish, transport vositalarining arzonligini ta’minlash, hududda transport harakatining yangi 
(poyezd, elektropoyezd, avtobus), shu jumladan muqobil energiya manbalarida 
harakatlanuvchi turlarini joriy etish, yo‘lovchi transporti harakatining yo‘nalishlarini 
kengaytirish, ularning to‘xtovsiz harakatini tashkil etish, tegishli transport 
infrastrukturasini rivojlantirish belgilangan. Turistlar xavfsizligi qo‘shimcha sharoitlarini, 
shu jumladan, turistik infratuzilma obyektlarini videokuzatuv tizimlari bilan jihozlash, 
ogohlantirish tizimlarini tashkil etish, zona hududiga keluvchi turistlar haqida yagona 
183 

---

ma’lumotlar bazasini, favqulodda holatlarda tez yordam berish tizimini joriy etish yo‘li 
bilan yaratish rejalashtirilgan. Bundan tashqari, muqobil va qayta tiklanadigan manbalarni 
qo‘llagan holda yangi zamonaviy energiya tejovchi tizimlar va texnologiyalarni sinov 
tariqasida joriy qilish asosida o‘ziga xos ekologik tizimni yaratish bo‘yicha loyihalarni 
amalga oshirish ko‘zda tutilgan. “Chorvoq” erkin turistik zonasining faoliyat ko‘rsatish 
muddati keyinchalik uzaytirish imkoniyati bilan 30 yil etib belgilandi. Erkin turistik 
zonaga va zona ishtirokchilari sifatida ro‘yxatdan o‘tgan tadbirkorlik subyektlariga erkin 
iqtisodiy zonalar to‘g‘risidagi qonunchilik qoidalari, jumladan erkin iqtisodiy zonalar va 
ularning ishtirokchilari uchun nazarda tutilgan barcha imtiyoz va afzalliklar tatbiq etildi.
O‘zbekiston Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasiga kredit va foizlarni uzishning 
qulay shartlarini taqdim etishni o‘z ichiga oluvchi 100 million AQSh dollari miqdoridagi 
imtiyozli kredit liniyalari ochishni ta’minlash topshirilgan. Tashqi iqtisodiy faoliyat 
milliy banki, “O‘zsanoatqurilishbank” va “Asaka” banklariga erkin turistik zona hududida 
amalga oshiriladigan investitsiya loyihalarida banklarning, shu jumladan banklarning 
tegishli investitsiya kompaniyalari orqali 100 foizgacha ishtirok etish huquqi berildi. 
Bugun Toshkent viloyatida mahalliy va xorijiy turistlarga xizmat ko‘rsatuvchi jami 120 
ta korxona faoliyat ko‘rsatmoqda: ulardan 15 tasi turistik operatorlar, kuniga 2440 ta 
turistga xizmat ko‘rsatish imkoniyatiga ega bo‘lgan 45 mehmonxona, 71 sanatoriy va dam 
olish maskanlari. Turizm xizmatlari eksportning jami 44,6 million AQSh dollarini tashkil 
etadi, bu esa o‘sishning 109,2 foizini tashkil etadi. “Shunga qaramay, mintaqaning yirik 
turistik salohiyati va tabiiy resurslari hisobga olinsa, bu ko‘rsatkichni qoniqarli deb 
bo‘lmaydi, ya’ni turar joylar, sanatoriylar va dam olish maskanlarini joylashtirish uchun 
yetarlicha mablag‘lar mavjud emas, turistik infratuzilmalar rivojlanish va turistlarga 
ko‘rsatilayotgan xizmatlar sifati past, shuningdek, ularning turlari soni cheklangan”,- 
deyiladi farmonga berilgan rasmiy sharhda.