During
§ 51. During предлоги вақтида,пайтида, мобайнида маъносида қўлланилади:
During the last three months he has made great progress in German. Охирги уч ой
мобайнида (ичида) у немис тили бўйича катта ўсишга эришди.
During my stay in Moscow I visited many museums. Москвада бўлган
пайтимда мен кўплаб музейларга бордим.
Except
§ 52. Except предлоги
... дан ташқари маъносида қўлланилади:
Everybody is ready
except you. Сиз
дан ташқари хамма тайёр.
He goes there every day
except Sunday. У якшанбадан ташқари хар куни у ерга боради.
§ 53. Except ва besides предлогларини таққослаш.
Ўзбек тилидаги
(... дан) ташқари кўмакчисига инглиз тилида
except ва
besides предлоглари мос келади. Агар
(... дан) ташқари кўмакчиси
бундан мустасно маъносида қўлланилса, инглиз тилида
except предлоги ишлатилади. Агар
(... дан) ташқари кўмакчиси
... га қўшимча яна маъносини англатса, у холда
besides предлоги ишлатилади:
For
§ 54. For предлогининг асосий қўлланиш холатлари:
Учун маъносида:
This letter is
for you. Бу хат сиз
учун.
He will do all he can
for you. У сиз
учун қўлидан келадиган хамма нарсани қилади.
A thermometer is used
for measuring temperature. Термометр хароратни ўлчаш
учун ишлатилади.
– га, эвазига, учун, тарафдор маъноларида қуйидагиларни ифодалаш учун:
н а р х н и:
I bought this book
for two thousand soums. Мен бу китобни икки минг сўм
га (икки минг сўм
эвазига) сотиб олдим.
They have not paid
for the goods yet. Улар моллар
учун тўловни хали амалга оширганлари йўқ.
х а қ и ёки м а н ф а а т и учун иш-харакат амалга оширилган шахслар ёки предметларни (ушбу холатда for предлоги against предлогига қарама-қарши бўлади):
They fought
for their country. Улар ўз юртлари
учун курашдилар.
I am
for your proposal. Мен таклифингиз
тарафдориман.
с а б а б н и:
He was rewarded
for his bravery. У жасурлиги
учун тақдирланди.
He was fined
for crossing the street against the red light. У қизил чироқда кўчани кесиб ўтганлиги
учун жаримага тортилди.
м а қ с а д н и:
I sent him
for the doctor. Мен уни шифокор
га жўнатдим.
I’ll call
for you. Олдингиз
га кириб ўтаман.
П а й т н и ифодалаш учун:
Иш-харакатни қанча давом этишини кўрсатишда мобайнида, давомида маъносида. Ушбу холатда for предлоги, ўзбек тилидаги сингари, тушириб қолдирилиши мумкин:
I shall stay here (
for) two hours. Мен бу ерда икки соат бўламан (Мен бу ерда икки соат
мобайнида бўламан).
He worked at the factory (
for) three years. У фабрикада уч йил (
мобайнида) ишлади.
муддат ёки вақтни кўрсатиш учун –га маъносида:
He went to the Caucasus
for three weeks. У Кавказга уч хафта
га борди (
муддат).
We made an appointment
for 5 o’clock. Биз соат беш
га учрашув белгиладик (
вақт).
§ 55. For предлоги инфинитив билан бирикмадаги от ёки олмошдан олдин ишлатилади. Ушбу холатда
for предлоги билан ишлатилган от ёки олмош инфинитив томонидан ифодаланган иш-харакат тегишли бўлган шахс ёки предметни кўрсатади (
For+От (ёки олмош)+инфинитив обороти мавзусига қаранг):
It is necessary
for them to be there at five o’clock. Улар соат бешда у ерда бўлишлари лозим.
There is no need
for your brother to go there. Акангизнинг у ерга боришига хожат йўқ.
Изох:
For боғловчи вазифасини хам бажаради ва ушбу холатда
чунки маъносига эга бўлади:
He did not work any longer,
for he was old and received a pension. У бошқа ишламади,
чунки у қариган ва нафақа олар эди.
Do'stlaringiz bilan baham: