М еханика грунтов, вклю чает в себе вопросы, касаю щ иеся видам и классиф икациям грунтов, их

10.7 B ir qator joylashgan p o yd evo rlam i hisoblash
Poydevor oMchamlarini aniqlashga oid yuqoridagi hisoblash usullarini bir 
qatorga joylashgan poydevorlar uchun q o ’llab boMmaydi. B unday hollarda xisoblab 
topilgan poy d ev o r o'lcham lariga yaqinlashtirish 
m aqsadida m azkur turdagi 
poydevorlar orasida m asofa qoldirib joylanadi
i
Ш Ш 1 Ш
I
sc
Qumli tayyorlov qatlam
1 0 .5 -ra s m . S a y o z p o y d e v o r la r .
a - hisoblash yo’li bilan topilgan: b - unga monand bo’lgan alohida joylashuvchi poydevorlar.
10.4-rasm da 
hisoblash 
y o 'li bilan 
joyihalashtirilgan poydevor va unga 
m onand boMgan alohida 
poydevor tasvirlangan. 
A gar 
hisoblab 
topilgan
147

---

poydevom ing tag 
yuzasi 
F=A.B
b o 'lsa, u holda unga m onand poydevorlarning 
yuzasi 
F„,
„ 
[A-y(n-\)].B
b o 'lad i (b u n d a
у
- poydevorlar orasidagi m asofa). 10.5- 
rasm dan k o 'rin ib turibdiki, poydevorlar orasida b o 'sh liq b o 'lgani uchun 
yuqoridan 
tushayotgan bosim
to 'g 'rid a n -to 'g 'r i 
poydevor asosiga uzatilm ay, balki m a ’lum 
m asofada jo y lash g an yuza orqali uzatiladi. Bu esa, o ’z navbatida, har b ir alohida 
poydevom ing 
c h o 'k ish ig a uning yon tom onlaridagi 
poydevorlam i ko'rsatadigan 
ta ’sirini 
h am nazarda tutish 
lozim ligini k o ’rsatadi. U shbu holatni aniqlash 
m urakkab b o 'lg an i bois hisoblash tajribasida alohida joylashgan poydevorlam i bir 
butun deb faraz qilinadi. Shu bilan birga 
gruntga tushayotgan o 'rtach a bosim ning 
m iqdori bir oz ortiqroq olinadi.
A lohida joylashgan poydevorlarning um um iy soni quyidagicha aniqlanadi: