М еханика грунтов, вклю чает в себе вопросы, касаю щ иеся видам и классиф икациям грунтов, их

Ch
b o 'lsa, gruntning butunlay buzilish holati ro 'y beradi.
2. г с
e g
+ 
c,
b o 'lganda, 
davom iy siljish holati 
yuzaga 
kelm aydi va 
gruntning m ustahkam ligi inshootdan foydalanish davrida to'laligicha saqlanadi.
3. 
„
+ c, 

aig

+ 
c .
+ c, b o 'lsa, davom iy siljish vujudga kelib, 
grunt m ustahkam ligi m a ’lum vaqtgacha ta ’m inlanishi m um kin. A m m o, davom iy 
siljish jarayonida gruntning bikr b o g 'lan ish kuchi 
сь
buzilishi va inshoot turg 'u n lig in i
112

---

y o 'q o tish i m um kin.
Y uqorida talqin etilgan izohlar loyli gruntlarga xos davom iy siljish holatini 
yum shoq b o g 'la n ish kuchi 
cw
bilan aloqador ekanligini yana b ir bor tasdiqlaydi. Bu 
esa gruntlam ing davom iy siljish holati urinm a zo 'riq ish r tom onidan gruntning 
m ustahkam lik k o ’rsatkichlarini yengib o 'tg an d an so ’ng 
ro 'y o b g a chiqishini 
ifodalaydi. B unday ko'rsatk ich N .N .M aslov iborasi bilan davom iy siljish ostonasi 
rlim deb atalib, quyidagicha aniqlanadi:
hm
=
<Я8<Р„ + ct
(7.33)
Loyli gruntlarga oid davom iy siljish m uam m osi aslida ancha m urakkab b o 'lib , 
hozirga qadar uzil-kesil hal etilgan em as. U ni aniqlash m aqsadida m utaxassislar 
tom onidan taqribiy usullar tak lif etilgan b o 'lib , ulam ing am aliyotdagi o 'm i ham
turlichadir.
Quyida prof. M aslov 
N. N . tom onidan 
ta k lif etiilgan usul m ohiyatini 
qisqacha bayon qilam iz.
U rinm a z o 'riq ish ( 7 ) m iqdori ortishi bilan yuz beruvchi siljish jaray o n id a 
gruntning xarakat tezligi chiziqli deb qabul 
qilinadi (7.12- rasm). Bu esa yum shoq 
loylarga oid siljish holatni qayd etish uchun 
l.N yuton ta k lif etgan 
ifodani q o 'llash g a 
im kon yaratadi: